اگر مدت زیادی است که در یک شرکت و مجموعه کار می‌کنید یا به مسئولیت‌های شما اضافه شده، ممکن است احساس کنید که حقوقتان با میزان خدمات و زحمات شما همخوانی ندارد. در این شرایط، کاملاً طبیعی است که از مدیر خود درخواست افزایش حقوق داشته باشید. برای این کار باید اقدامات خاصی را قبل، در طول و بعد از درخواست افزایش حقوق خود انجام دهید تا شانس موافقت با درخواست شما افزایش پیدا کند. در این مقاله روش مناسب درخواست افزایش حقوق از کارفرما را به شما توضیح خواهیم داد.
در وهله اول، باید از خودتان بپرسید که چرا حقوق و پول بیشتری می‌خواهید؟ اگر شرایط زیر را داشته باشید، خواسته‌ی شما می‌تواند معقول باشد:
- برای مدتی طولانی (حداقل یک سال) برای این شرکت کار کرده‌اید.
- وظایف و مسئولیت‌های بیشتری را پذیرفته‌اید.
- عملکرد شما از حد انتظار فراتر رفته است.
- هزینه زندگی در منطقه افزایش یافته است.
- شرکت‌های دیگر استعداد شما را شناسایی کرده و برای جذب شما تمایل دارند.
در این سناریوها، ارزش شما برای شرکت ممکن است بیشتر حقوقی باشد که دریافت می‌کنید. در این حالت‌ها، درخواست افزایش حقوق شما می‌تواند منطقی باشد.
چطور برای درخواست افزایش حقوق آماده شویم؟ (پیش از درخواست)
قبل از اینکه مدیر یا کارفرما خودتان ملاقات کرده و درخواست خود را مطرح کنید، باید مطمئن شوید که به خوبی آماده شده و اطلاعات لازم برای ارائه یک درخواست معقول و قانع‌کننده را جمع‌آوری کرده‌اید. برای انجام این کار، مراحل پیشنهادی زیر می‌تواند برای شما مناسب باشد.
۱- در مورد ارزش خود تحقیق کنید
با کمی جستجو می‌توانید متوجه شوید که سایر کارکنان مشابه شما در این شهر/کشور/منطقه چه حقوقی دریافت می‌کنند؟ به‌عنوان مثال، حداقل حقوق یک کارشناس ارشد حسابداری تمام وقت چقدر است؟ این ارقام را در ذهنتان آماده داشته باشید و حین صحبت با مدیر خود می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. برای پیدا کردن اطلاعات این‌چنینی می‌توانید از روش‌های زیر اقدام کنید:
- وب‌سایت‌های استخدامی
- استفاده از ابزارهای آنلاین محاسبه حقوق
- پرس‌وجو از سایر افراد شاغل در حوزه‌ی حرفه‌ای شما
- پرسیدن از یک استخدام‌کننده و یا مسئول منابع انسانی شرکت
بهتر است یافته‌های خود را مستند و سازماندهی کنید تا در صورت نیاز بعداً بتوانید به آن‌ها ارجاع دهید. سپس محدوده‌ای را تعیین کنید نشان‌دهنده ارزش واقعی شما است و حقوقی را بالاتر از آن محدوده برای درخواست خود انتخاب کنید. چراکه اگر مدیر شما سعی کند حقوقی کمتر از این رقم را تعیین کند، شما همچنان بتوانید به حداقل رقم موردنظر خود دسترسی داشته باشید. علاوه بر این، رقم حقوق را رُند نکنید. برای مثال رقم ۷میلیون و ۶۵۰ هزار تومان بهتر از ۸ میلیون است. چراکه نشان می‌دهد به خوبی تحقیق کرده و رقم شما دقیق است. شما همچنین باید حداقل رقمی که بعد از سنجش تمامی موارد (حداقل حقوق‌ها، میزان مسئولیت شما، هزینه زندگی و …) می‌توانید بپذیرید را هم پیش خودتان تعیین کنید تا کاملاً برای مذاکره آماده باشید.
۲- عملکرد خود را مستند کنید
پیش‌تر در مورد چرایی درخواست افزایش حقوق شما صحبت کردیم. اینکه چرا فکر می‌کنید لایق این افزایش دستمزد هستید؟ مدارک خود برای پاسخ به این سوال را مستند کنید. به عنوان مثال، مدارکی دال بر افزایش مسئولیت‌ها و یا عملکرد استثنائی خود پیدا کرده و آن‌ها را آماده داشته باشید. این مدارک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- بررسی عملکرد قبلی و مقایسه با عملکرد فعلی
- جوایز یا دست‌آوردها
- پروژه‌های موفق
- نظرات مثبت و تحسین‌کننده همکاران و یا مشتریان
- داده‌هایی نقش اقدامات شما در افزایش فروش و یا درآمد مجموعه را نشان می‌دهد.
- بازگشت سرمایه‌گذاری خاصی که برای شرکت مهیا کردید
به همین ترتیب، خلاصه‌ای یک الی دو صفحه‌ای از دست‌آوردها و نکات برجسته عملکرد خود آماده کنید. این برگه‌ها را با خودتان به جلسه ببرید تا با استناد به آن‌ها بتوانید ارزش خود را به کارفرما ثابت کنید.
۳- زمان مناسبی برای ارائه درخواست خودتان پیدا کنید
درخواست افزایش حقوق باید در زمان مناسب و معقولی مطرح شود. این نکات را هنگام برنامه‌ریزی برای جلسه با مدیر خود در نظر بگیرید:
- بهتر است درخواست خودتان را چند ماه قبل از اینکه شرکت بودجه سالانه خود را تنظیم و نهایی کند مطرح کنید.
- اگر شرکت شما به عملکرد کارکنان بازخورد می‌دهد و این بازخوردها در افزایش حقوق موثر هستند، سعی کنید درخواست خود را در حین ارائه این بازخوردها مطرح کنید
- تنها در حالتی حقوق بیشتری مطالبه کنید که شرکت از لحاظ مالی در شرایط پایدار، سودساز و موفقی است.
- اگر شرکت تنها در پایان سال مالی افزایش حقوق می‌دهد، درست قبل از اتمام سال مالی درخواستتان را مطرح کنید
- این زمان را طوری تنظیم کنید که اخیرا دست‌آورد بزرگی داشته و مدیر عملکرد خوب شما را در خاطر داشته باشد.
- روزی را برای این کار انتخاب کنید که مدیر شما آرام بوده و مشغله کمتری داشته باشد.
- تجربه نشان داده که مدیرها در اوایل هفته پرمشغله و پراسترس‌تر هستند. بنابراین بهتر است در روزهای انتهایی هفته، مثلا چهارشنبه یا پنج‌شنبه درخواست خودتان را مطرح ارائه کنید.
- بهتر است حدود ۱ الی ۲ هفته قبل از جلسه به کارفرما اطلاع داده و مطرح کنید که جلسه مربوط به حقوق و دسمتزد است تا آن‌ها هم به‌جای اینکه متعجب شوند، برای مذاکره آماده باشند.
با انتخاب زمان‌بندی مناسب برای تقاضای افزایش حقوق، شانس موفقیت شما نیز بیشتر خواهد شد.
۴- تمرین کنید
خودتان را برای این ملاقات آماده کنید. جملات اصلی خودتان را از قبل تمرین کنید. سعی کنید برای سناریوهای احتمالی و پاسخ‌های احتمالی کارفرما آماده بوده و جواب‌های مناسبی برای آن‌ها آماده کرده باشید. در مجموع، چند مرتبه این مکالمات را تمرین کنید تا کاملاً به آن مسلط شده و احساس راحتی داشته باشید.
چطور درخواست افزایش حقوق داشته باشیم؟ (حین درخواست)
در حین مذاکره و حین ملاقات با کارفرما، باید موارد مختلفی را رعایت کنید. در اینجا ۷ توصیه مهم و کارآمد را برای شما آماده کرده‌ایم که رعایت آن‌ها هنگام صحبت با کارفرما می‌تواند تاثیر خوبی در نتیجه درخواست شما داشته باشد.
۱- اعتماد به نفس داشته باشید
با اعتماد به نفس و حالت خوب وارد اتاق مدیر شوید. لبخند بزنید و انرژی مثبت خود را حفظ کنید. نحوه شروع یک جلسه می‌تواند لحن را برای بقیه مکالمه یا مذاکره تعیین کند. اگر شروع به مضطرب و یا عصبانی شدن کردید، به خودتان یادآوری کنید که سزاوار حقوق بیشتری هستید. حتی اگر کارفرمای شما درخواست افزایش حقوق شما را رد کند، می‌توانید از خودتان راضی باشید که اعتماد به نفس و جاه‌طلبی کافی برای بیان خواسته‌ها و پیشرفت خود داشته‌اید.
صحبت‌های خود را با جملات مثبتی مثل «من خیلی دوست دارم که در این شرکت کار کنم. ما اینجا یک تیم حرفه‌ای داریم و حس می‌کنم که در طول سال گذشته مسئولیت‌های من به‌طور قابل توجهی افزایش پیدا کرده است. از لحاظ بازدهی و خروجی هم پیشرفت زیادی داشته‌ام. بنابراین دوست دارم در مورد بررسی مجدد حقوقم با شما صحبت کنم».
۲- سوال بپرسید
گفتگو را با پرسیدن سوالاتی در مورد اهداف، نیازها و نگرانی‌های کارفرما پیش ببرید. قبل از اینکه دیدگاه خودتان را بیان کنید، دیدگاه و اهداف آن‌ها را به خوبی متوجه شوید. بعد از اینکه سوالاتی مثل «در حال حاضر اولویت شما چیست» پرسیدید، سعی کنید راهکارهایی ارائه دهید که به نفع هر دو شما باشد.
۳- ارزش خود را ثابت کنید
خلاصه‌ای از دست‌آوردها و توانایی‌های خود را برای کارفرما و مدیر خود ارائه کنید. در حالی که مدیر آن را می‌خواند، نکات اصلی را به‌صورت خلاصه بازگو کنید. به آن‌ها یادآوری کنید که چه کارهایی کرده و چه کارهایی بیشتری همچنان می‌توانید برای مجموعه انجام دهید. برای مثال، به کارفرما بگویید که می‌توانید با قبول مسئولیت یک پروژه‌ی خاص، حجم کاری او را کاهش دهید. یا اینکه ایده‌ای را با آن‌ها در میان بگذارید که در مورد آن هیجان‌زده هستید و فکر می‌کنید می‌تواند به بهبود فروش و یا برندسازی مجموعه شما کمک کند. اهداف حرفه‌ای خودتان را نیز به او به اشتراک بگذارید تا توجه شود شما قصد دارید در شرکت بمانید و خدمات با کیفیت خود ادامه دهید.
۴- بحث افزایش حقوق را شروع کنید
حتماً دقت داشته باشید که اول خودتان حقوق پیشنهادی را مطرح می‌کنید. با این کار می‌توانید نقطه شروع را کنترل کنید. یادتان باشه رقمی که بیان می‌کنید مقداری بالاتر باشد تا جا برای مذاکره باز باشد. همچنین، حتماً یک رقم خاص بیان کنید و از ارائه یکم محدوده قیمتی اجتناب کنید. اگر بگویید می‌خواهم بین ۵ الی ۶ میلیون درآمد داشته باشم، کارفرما مطئمناً کمترین رقم پیشنهادی شما را انتخاب می‌کند.
۵- بحث را احساسی نکنید
در سراسر گفتگو باید حرفه‌ای بمانید. هنگامی که درخواست افزایش حقوق خود را مطرح می‌کنید، دلایل حرفه‌ای و کاری ارائه کنید. سعی کنید بر عملکرد خودتان تمرکز باشید و از پرداختن به موضوعات شخصی مثل بالا رفتن هزینه‌های زندگی و مسکن و … اجتناب کنید. مطمئن باشید احتمال اینکه به‌خاطر دست‌آوردهایتان حقوق بیشتری بگیرید بیشتر از این است که دخل و خرج شما سازگار نیست.
۶- برای مذاکره از تکنیک‌های هوشمندانه استفاده کنید
اگر کارفرما شما رقمی کمتر از آنچه می‌خواهید را به شما پیشنهاد می‌کند، در مورد ارزش خود قاطع باشید، ولی لحن سفت و سختی نداشته و دوستانه باشید. به عنوان مثال، می‌توانید بگویید «گمان می‌کنم طراحی گرافیکی تیم بازاریابی را کاملاً متحول کرده باشم. از پیشنهاد (برفرض) ۷ میلیونی شما قدردانی می‌کنم، اما با توجه به تجربه و عملکرد من، انتظار افزایش حقوق تا ۸ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان را دارم. آیا می‌توانید این رقم را در نظر بگیرید؟« آرام بمانید، صبور باشید و مراقب باشید لحن و چهره شما ناامید به‌نظر نرسد.
هنگام مذاکره، عرف دستمزد و حقوق برای کارمندان مشابه شما در شرکت‌های مشابه (از لحاظ صنعت و اندازه شرکت) را به عنوان مقیاس قرار دهید. اگر کارفرما قصد دارد که افزایش حقوق را به صورت درصدی ارائه کند (مثلا بگوید می‌توانم به شما ۳ درصد حقوق بیشتری بدهم»، به رقم ثابتی که برگردید در ابتدای بحث مطرح کردید و ارزش بازار شما را مطرح می‌کند.
اگر شرکت در حال حاضر نمی‌تواند پول بیشتری پرداخت کند، سعی کنید مزایای دیگری مانند مرخصی اضافی، ساعات کاری منعطف‌تر و یا پاداش‌های بیشتری به دست آورید.
۷- به صحبت‌های کارفرما گوش داده و سوال کنید
به صحبت‌ها و پاسخ‌هایی که کارفرما به درخواست افزایش حقوق شما می‌دهد به خوبی گوش کنید. سعی کنید دیدگاه و موقعیت آن‌ها را درک کرده و راهکاری پیدا کنید که به نفع هر دو شما باشد. به کارفرما نشان دهید که برای عقاید آن‌ها احترام قائل هستید. به عنوان مثال، می‌توان گفت «من به نظر شما موافقم و پیشنهادات شما هم ارزشمند هستند. به‌نظر شما حقوق منصفانه من چقدر است؟»
شما همچنین می‌توانید سوالات دیگری هم از او بپرسید:
- برنامه شما برای رشد و تقویت تیم چیست؟
- شرکت بودجه و حقوق من را چطور محاسبه می‌کند؟
- چه‌کار باید کنم که شما با افزایش حقوق مدنظر من موافقت کنید؟
نکاتی برای بعد از مذاکره
این بخش تا حد زیادی به پاسخ کارفرما و نتیجه‌ی مذاکره شما مرتبط است. با این حال، این توصیه‌ها می‌تواند برای شما مفید باشد.
۱- با «نه» شنیدن ناامید نشوید
اگر کارفرما درخواست افزایش حقوق شما را قبول نکرد، از او بپرسید که برای اینکه که در آینده حقوق بیشتری دریافت کنید، چه راهکارهایی ارائه می‌کند. در مورد اهدافی و انتظارات شرکت برای اینکه واجد شرایط بالا رفتن حقوق باشید صحبت کنید. صحبت در مورد یک جدول زمانی برای ارزیابی مجدد عملکرد و متعاقبا ارزیابی حقوق هم می‌تواند ایده جالبی باشد. اگر بودجه شرکت مانع از آن می‌‌شود که مدیر پول بیشتری به شما بدهد، در مورد راه‌های جایگزین برای افزایش حقوق خود صحبت کنید. راه‌هایی مانند ارتقاء شغلی و یا تغییر عنوان شغلی.
۲- برای جلسه دوم برنامه‌ریزی کنید
اگر این مذاکره نتیجه خاصی به همراه نداشت، در انتها جلسه به مدیر خود بگویید که تمایل دارید در آینده مجدداً این بحث را ادامه دهید. جلسه دوم مثلاً می‌تواند ۳ یا ۶ ماه بعد باشد. در این مدت عملکرد شما مجدداً سنجیده شده و دوباره می‌توانید درخواستتان را مطرح کنید. شما همچنین می‌توانید از مدیر بپرسید که چه زمانی بودجه شرکت اجازه موافقت با افزایش حقوق را می‌دهد و قرار بعدی را برای آن زمان تنظیم کنید.
۳- تشکر کنید
اگر با افزایش حقوق شما موافقت شد، یک نامه رسمی بابت تشکر بنویسید که نشانگر قدردانی و تحسین شما باشد. در این نامه ذکر کنید که این موافقت حتماً در بهبود عملکرد شما هم تاثیرگذار خواهد بود. حتی اگر با درخواست شما موافقت نشد هم یک نامه و یا ایمیل ارسال کرده و بابت زمان، گفتگو و ملاحظات ایشان تشکر کنید. در انتها این نامه می‌توانید مودبانه درخواست کنید که افزایش حقوق شما را برای برنامه‌ها و بودجه‌بندی بعدی شرکت در نظر داشته باشند.
۴- برای استعفا هم آماده باشید
اگر با افزایش حقوق شما موافقت نشد و مطمئن هستید که حقوق شما در این شرکت کافی نیست و ارزش شما خیلی بیشتر است، شاید چاره‌ای جز ترک این مجموعه نداشته باشید. اگر شرکت دیگری شغل با حقوق و مزایا بهتری به شما پیشنهاد کند، کارفرما فعلی ممکن است قانع شود و حقوق بیشتری به شما پرداخت کند تا مجموعه را ترک نکنید. آن‌ها شاید متوجه این موضوع باشند که پیدا کردن یک فرد جدید، صرف زمان برای آموزش و کاملاً جایگزین کردن این فرد جدید می‌تواند هزینه بیشتری برای آن‌ها به همراه داشته باشد.