زندگینامه دکتر ریچارد نلسون فرای – محقق
بیوگرافی ریچارد نلسون فرای
در زندگی نامه ریچارد نلسون فرای اینگونه آمده که: ریچارد نلسون فرای دهم ژانویه ۱۹۲۰ در خانواده ای سوئدی تبار در آلابامای آمریکا متولد شد.
ریچارد نلسون فرای سپس به همراه خانواده به ایالت ایلینوی نقل مکان کرد. در دوران نوجوانی با مطالعه داستان های تاریخی به شرق و تاریخ آن علاقمند شد و به همین سبب هم زمان با تحصیل در رشته فلسفه در دانشگاه ایلینوی، در رشته تاریخ نیز به تحصیل پرداخت و زبان عربی و ترکی و هنرهای اسلامی را آموخت.
ریچارد نلسون فرای بیش از ۷۰ سال از زندگی اش را صرف مطالعه و پژوهش درباره تاریخ و فرهنگ فلات ایران کرد و یکی از آخرین بازماندگان نسل ایران شناسان و شرق شناسانی چون آرتور کریستین سن و آرتور پوپ، رومن گیرشمن و پروفسور آلبرت امستد بود که شرق شناسی را در دانشگاه های جهان بنیان گذاشتند و تألیفات بسیاری درباره فرهنگ و هنر و تاریخ ایران داشتند.
ریچارد نلسون فرای پس از گذراندن دوره های چین شناسی و باستان شناسی چین و ژاپن، زبان فارسی هم آموخت.
در سال های ۱۹۴۳ و ۱۹۴۴ به ایران و افغانستان و هند سفر کرد و در این سفرها به آثار باستانی علاقه وافری یافت. در سال ۱۹۴۶ با ارائه ترجمه کتاب تاریخ بخارای از انجمن بورسیه های دانشگاه هاروارد بورسیه شد و در دانشکده مطالعات مشرق زمین و آفریقا در لندن به تحصیل زبان سغدی و پهلوی پرداخت و پس از بازگشت به هاروارد شروع به تدریس انسان شناسی و تاریخ و مذاهب خاورمیانه کرد و هم زمان زبان ارمنی را آموخت. به سبب تلاش وی برای ایجاد کرسی تدریس زبان ارمنی و ارمنی شناسی در دانشگاه هاروارد، لقب «ارمنی افتخاری» را دریافت کرد.
تلاش های ریچارد نلسون فرای منجر به ایجاد کرسی تدریس مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا شد و به عنوان اولین استاد کرسی مطالعات ایرانی منصوب شد. بعدها آن جا را به قصد هاروارد ترک کرد.
هم چنین یکی دیگر از کارهای ریچارد نلسون فرای در هاروارد، تأسیس مرکز مطالعات خاورمیانه بود. ریچارد نلسون فرای یکی از بنیانگذاران مرکز مطالعات خاورمیانه در تهران بود و نخستین مدرسه تابستانی مطالعات ایرانی را در دانشگاه شیراز سازمان داد.
ریچارد نلسون فرای سفرهای متعددی به ایران کرد که از جمله آنها می توان به سفرش در اوایل دهه هشتاد اشاره کرد.
دفن ریچارد نلسون فرای
ریچارد نلسون فرای در ۹۱ سالگی و در مرداد ۱۳۸۹ (ژوئیه ۲۰۱۰) از سوی محمود احمدی نژاد خانه ای تاریخی و مجلل در اصفهان برای زندگی در ایران تا پایان عمرش دریافت کرد. ریچارد نلسون فرای در وصیتش خواسته تا پس از مرگش در اصفهان و در کنار رودخانه زاینده رود نزدیک آرامگاه پروفسور آرتور پوپ شرق شناس معروف به خاک سپرده شود.
ریچارد نلسون فرای در روز پنج شنبه ۲۷ مارس ۲۰۱۴ (هفتم فروردین ۱۳۹۳) در سن ۹۴ سالگی در شهر بوستون درگذشت.
کتابهای ریچارد نلسون فرای
از میان کتاب های بسیاری که فرای درباره تمدن ایران و ایرانیان نوشته است می توان به کتاب های زیر اشاره کرد:
ترجمه تاریخ بخارا
میراث باستانی ایران
عصر زرین فرهنگ ایران
تاریخ باستانی ایران
ریچارد نلسون فرای، ریچارد، میترا (مهر) در باستان شناسی ایران، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل پور مطلق، مجله باستان شناسی و تاریخ، سال دوم، شماره ۲، ۱۳۶۷،
ویرایش چهار جلد از کتاب تاریخ ایران کمبریج (از یورش اعراب تا زمان سلجوقیان)