مهم ترین افراد در برنامه ریزی استراتژیک چه کسانی هستند
یکی از اولین سوالاتی که زمان تدارک جلسه برنامه ریزی استراتژیک شرکت ها از مشاوران پرسیده می شود این است که چه کسانی باید در آن شرکت کنند؟! ساده ترین پاسخی که می توان به این پرسش داد این است که هرکسی مسئول اجرای استراتژی است، باید در فرآیند تعیین استراتژی موفقیت در کسب و کار نیز حضور و مشارکت داشته باشد.
بسیار مهم است که مدیر ارشد اجرایی، مدیر ارشد مالی، رئیس هیئت مدیره یا هرکسی که در نهایت مسئول اجرای پروژه می باشد در کل زمان جلسه حاضر و ناظر باشد. این همان شخصی است که باید استراتژی را امضا کند، تایید نماید و تصمیمات نهایی درباره اختصاص دادن زمان، افراد و منابع برای اجرای استراتژی های موفقیت در کسب و کار را اتخاذ نماید.
قدرت رئیس در برنامه استراتژیک و موفقیت در کسب و کار
برایان تریسی مشاور و محقق در زمینه موفقیت و کسب و کار، تصمیم می گیرد که یک جلسه ی سه روزه برنامه ریزی استراتژیک برای یک شرکت نفتی برگزار نماید. مدیرعامل شرکت در تمام لحظات آن فرآیند سه روزه حضور پیدا کرد. مدیرعامل شرکت سعی می کرد در تمام طول جلسات با دقت تمام به سخنان همه ی اعضا گوش فرا دهد و نظرات و پیشنهادهای خود را هم به سایر افراد ارائه کند.
در پایان روز سوم، پیوستگی و تعهدی عالی بین افراد حاضر در جلسه نسبت به شرکت، یکدیگر و موفقیت در برنامه استراتژیک که با نظر متقابل ارائه کرده بودند، وجود داشت. از آن زمان تاکنون این شرکت به یکی از بزرگ ترین و سودآورترین شرکت های دنیا تبدیل شده است.
شکست در رهبری
در موردی دیگر، رئیس یک شرکت میلیارد دلاری از برایان تریسی می خواهد که یک جلسه ی برنامه ریزی استراتژیک برای شرکت شان برگزار نماید. با این حال رئیس هیئت مدیره که یکی از اعضای اصلی خانواده موسس شرکت بود و توانایی موافقت یا مخالفت با نظر سایر مدیران را داشت، از حضور در جلسات برنامه ریزی استراتژیک خودداری کرد. به این خاطر که تصور می کرد ارزش وقت صرف کردن ندارد، این گونه بود که هیچ تمایلی نداشت در این جلسات حضور پیدا کند.
برایان تریسی به همراه گروه خود در طول سه روز اقامت مفصل و لذت بخش در یک تفریحگاه، یک برنامه ی استراتژیک برای این شرکت بزرگ ملی ارائه کرد که واقعا عالی و کاربردی بود. اجرای این برنامه برای شرکت یک مزیت رقابتی در بازار پر از چالش به وجود آورد. همه ی افراد حاضر در جلسه های برنامه ریزی استراتژیک برای اجرای برنامه و تبدیل آن به واقعیت بسیار مشتاق و هیجان زده بودند.
عدم حمایت از جانب رئیس
اما اتفاقی که افتاد این بود که وقتی رئیس شرکت برنامه ی جدید را برای رئیس هیئت مدیره توضیح داد و از چند و چون ماجرا مطلع کرد. شخصی که حرف آخر را می زد و می توانست تمام این برنامه را تایید و یا رد کند، کل این فرآیند را نادیده گرفت و اعلام کرد که تمام این ها فقط موجب اتلاف وقت می شود. او به رئیس گفت که خودش می تواند همه ی این تصمیمات استراتژیک لازم را برای موفقیت در کسب و کار و آینده ی این شرکت ملی اتخاذ نماید.
وقتی این عکس العمل رئیس هیئت مدیره به گوش افراد تیم رسید، همه ی آن اشتیاق و هیجان ها برای اجرایی کردن این برنامه استراتژیک به طور کلی از بین رفت و رنگ باخت. دقیقا مانند بادکنکی که هوایش را ناگهان خالی کرده باشند. شرکت مزبور هم به انجام کارها با همان روش های قبلی بازگشت. نکته ای که بسیار جالب است و جای تامل دارد این است که پس از گذشت چند سال، این شرکت پویا و قدرتمند که همواره مورد تحسین رقبا و مشتریان بود و همه برای آن احترام زیادی قائل بودند، به ناگهان در دریای شدید بازار رقابت جدید غرق شد و کم کم به ورشکستگی کامل رسید.
مشخص کنید که چه کسی مسئول اجرای برنامه است؟!
دومین گروه افرادی که باید در برنامه ریزی استراتژیک مشارکت داشته باشند، اجرا کنندگان استراتژی می باشند. آن ها به عبارتی بازیکنان کلیدی محسوب می شوند که به همکاری و مشارکت آن ها نیاز داریم. این افراد غالبا شامل مدیران ارشد سازمان، مدیران بخش های بزرگ و مدیران اجرایی می باشند. هر چه این افراد در تعیین استراتژی موفقیت در کسب و کار خود مشارکت بیشتری داشته باشند، احتمال اجرای موثر آن و گرفتن نتیجه ی دلخواه بیشتر و بیشتر خواهد شد.
یک قانون بسیار ساده و در عین حال مهم در تعاملات انسانی وجود دارد: بین مقدار زمانی که صرف بحث و پرسیدن سوالات درباره ی موضوعی خاص می شود و میزان تعهد به انجام تصمیمات، ارتباط مستقیمی وجود دارد. به هر اندازه که در مورد یک اقدام بیشتر صحبت کنید و نظر دادن را تشویق نمایید، افراد تعهد بیشتری برای به موفقیت رساندن استراتژی و کسب و کار خود دارند.
برای رسیدن به موفقیت در کسب و کار به کمک بیرونی نیاز دارید
شما هیچ گاه نمی توانید کار برنامه ریزی استراتژیک را شخصا انجام دهید. این کار مانند دندان پزشکی، پزشکی و یا حقوق می باشد. باید کسی را استخدام کنید که کاملا فردی بی طرف باشد، دانش کافی و ارتباط خوبی با سایر صنایع مرتبط داشته باشد و همین طور در حوزه ی برنامه ریزی استراتژیک تحصیل کرده و بسیار مجرب باشد.
شما به کسی احتیاج دارید که نزد شما بیاید و عامل تسهیل کننده فرآیند برنامه ریزی استراتژیک موفقیت در کسب و کار باشد. این شخص زمانی را به شناخت کامل شرکت، افراد، بازارها، رقبای شما و شرایطی که در کسب و کار فعلی خود با آن مواجه هستید، اختصاص می دهد. به قول معروف شخصی که وکیل خودش باشد، یک موکل احمق دارد. کسی که بخواهد برنامه ریز استراتژیک خودش باشد هم یک مشتری احمق دارد. حتی افراد موفق، صاحبان صنایع و ثروتمندان هم زمانی برنامه ریزی استراتژیک برای کسب و کارشان، از یک برنامه ریز استراتژیک دیگر کمک می گیرند. پس هرگز از اهمیت فوق العاده ی این موضوع غافل نشوید.
خلق کردن یک محیط کار مناسب
برنامه ریزی استراتژیک نیازمند اختصاص دو تا چهار روز زمان متعهدانه و پیوسته می باشد. بهتر است در مکانی مجزا برگزار شود تا هیچ مزاحمتی وجود نداشته باشد و افراد بتوانند فضای ذهنی خود را کاملا تغییر دهند. یکی از بهترین مکان ها، می تواند یک تفریح گاه خارج از شهر باشد. به گونه ای که در آن هیچ گونه عاملی که موجب حواس پرتی افراد شود، وجود نداشته باشد. کیفیت تفکر و همکاری هریک از اعضا نسبت مستقیم با میزان زمانی دارد که مدیران برای توجه و تمرکز بر آینده و رسیدن موفقیت در کسب و کارشان در نظر می گیرند.