موشن گرافیک چیست؟ انواع موشن گرافیک و نحوه تهیه آن
موشن گرافیک (Motion Graphics) چیست؟
موشن گرافیک، انیمیشنی است که متن و گرافیک مؤلفه اصلی آن هستند. در واقع موشن گرافیک همان گرافیک متحرک است. ساخت موشن گرافیک از مهارت های پر تقاضا و پرطرفدار است. شروع فیلم سایکو از آلفرد هیچکاک در سال ۱۹۶۰ را می‌توان موشن گرافیکی دانست که ترکیبی از صدا، حرکت و طراحی گرافیکی را به خوبی نشان می‌دهد. سابقه تاریخی موشن گرافیک را می‌توان به رسم شکل روی پانویس برگه‌های کتاب نسبت داد که به سال‌های ۱۸۰۰ باز می‌گردد و با ورق زدن سریع برگه‌ها، تصویری متحرک به دست می‌آمد.
موشن گرافیک‌ها روشی برای برقراری ارتباط با بیننده و عمق دادن به داستان هستند. این ویدئوها در ترکیب با موسیقی و ظاهر تاثیرگذار، پیامی را به ما منتقل می‌کنند. از این گرافیک‌های متحرک برای ساخت تبلیغات، عنوان فیلم‌ها، ویدئوهای آموزش و غیره بهره می‌بریم. امروزه تولید انیمیشن و موشن گرافیک با استفاده از ابزارهای کامپیوتری بسیار راحت تر از گذشته امکان پذیر است.
ساخت موشن گرافیک در انواع مختلف محتوای رسانه‌ای و با ویژگی‌های متفاوت برای مصارف تبلیغاتی ، آموزشی و غیره انجام می‌شود. بسته به هدفتان می‌توانید موشن گرافیک سفارشی را از فریلنسرهای در کار تولید محتوا خریداری کنید. در ادامه به معرفی انواع موشن گرافیک‌ها می‌پردازیم.
انواع موشن‌گرافیک‌ها
ویدئوهای تشریحی
این ویدئوها با اهداف مختلف تهیه می‌شوند و یکی از انواع متداول موشن گرافیک‌ها هستند. ویدئوهای تشریحی، فرایند یا شرایط پیچیده‌ای دارند. آنها از انیمیشن‌های مجزا برای ترسیم یک تصویر کلی بهره می‌برند. با این روش می‌توانید میان مردم با برندتان یک رابطه عاطفی تشکیل دهید. مردم این روزها تنبل شده‌اند. بیشتر ماها به جای خواندن اطلاعات روی وب سایت، دنبال تماشای یک ویدئوی جامع هستیم. یک ویدئو می‌تواند فروش یا محصول شما را در قالب داستانی تعاملی و عاطفی بیان کند تا فروش نهایی شما افزایش یابد.
بازاریابی محصول
شاید این نوع موشن گرافیک را هم نوعی از ویدئوهای تشریحی بدانید ولی آنها روی یک مفهوم کلی متمرکز هستند؛ در بازاریابی محصول تنها روی محصول متمرکز هستیم. در اینجا داستان محصول و نحو کاربردش را مطرح می‌کنید. برخی از محصولات مورد استفاده ساختاری پیچیده دارند و به توضیح بیشتری نیاز دارند.
انیمیشن‌های رابط کاربری
ساخت فیلم اختصاصی خودتان به شما و تیم کاری شما به عنوان مهارتی چشمگیر، وجاهت خاصی می‌دهد. با این کار دیگران با کسب و کارمان آشنا می‌شوند. این انیمیشن‌ها هم با بازاریابی محصول همپوشی دارند. می‌توانید با رابط کاربری محصولات خودتان یک موشن گرافیک کامل را تهیه کنید. این نوع از موشن گرافیک چندان شناخته شده نیستند. انیمیشن رابط کاربردی در گفتگو با توسعه دهندگان محصول جهت جذب سرمایه بسیار مفید است.
آیکون‌ها
یکی از روش‌های جذاب برای تقویت رابط کاربری، استفاده از آیکون‌های متحرک است. آیکون‌های متحرک رایگان در سایت animaticons قرار گرفته‌اند. نحوه کاربرد آیکون‌های متحرک در این وب سایت آموزش داده شده است. حالا به کمک گرافیک‌های برداری (SVG ها) و انیمیشن‌های CSS می‌توان افکت‌های متحرک عالی بدون حجم بالا ساخت که دیگر سرعت سایت شما را کم نمی‌کنند.
لوگوها
متحر سازی لوگو، برند شما را در میان رقبا برجسته می‌کند. طراحی، عامل ترفیع است. موشن گرافیک‌ها هم عامل ترفیع طراحی شما یا عامل ترفیع لوگوی کسب و کارتان هستند. موشن گرافیک را به نقطه مثبت برندتان تبدیل کنید.
فیلم‌های کوتاه
در این جا می‌توان انیمیشن و موشن گرافیک‌ها را به جای یکدیگر مورد استفاده قرار داد. به نظرم هنگامیکه از گرافیک‌ها و عناصر طراحی بسیار ساده در فیلمی کوتاه استفاده می‌کنیم از موشن گرافیک استفاده کرده‌ایم ولی انیمیشن‌ها دارای طراحی‌های مفصل هستند. در واقع با موشن گرافیک‌ها وارد دنیایی می‌شوید که فقط خودتان قادر به تجسمش هستید.
عناوین فیلم‌ها
به نظرم طراحی عناوین فیلم، آغاز موشن گرافیک به معنای امروزی آن بوده است. سائول بأس به عنوان طراحی مشهور، صفحه عنوان فیلم‌های معروفی را تهیه کرده است. مجموعه‌ای از عناوین فیلم فوق العاده در وب سایت www.artoftitle.com قرار گرفته‌اند.
محتوای سخنرانی‌ها
از نرم افزارهایی مثل Keynoto می‌توان برای متحرک سازی متن و تصاویر سخنرانی استفاده کرد. حتی متحرک سازی نمودارها یا مفاهیم هم شما را به سخنرانی تعاملی‌تری می‌رساند. می‌توانید گیف های متحرک را برای سخنرانی یا پاورپوینت خودتان بسازید. شاید این کار چندان متداول نیست ولی همان مهارت‌های لازم برای موشن گرافیک را در بر می‌گیرد.
اینفوگرافیک ها
می‌توانید نمودارها و عناصر درون اینفوگرافیک را متحرک کنید تا روی اهمیت اطلاعات تأکید نمایید. همچنین مخاطب هم می‌فهمد که اول باید کدام اطلاعات را بخواند. ایجاد انیمیشن‌ها برای تولید اینفوگرافیک‌های تعاملی، عامل اصلی در تولید یک تجربه تعاملی جذاب است. همچنین می‌توانید اینفوگرافیک را به یک ویدئوی تشریحی تبدیل کنید.
گرافیک‌های پخش زنده (Broadcasting)
گرافیک‌های پخش شده در ایستگاه خبری یا رویدادهای ورزشی از جمله موشن‌گرافی‌ها هستند. هنگامیکه در حال تماشای مسابقات هستید و نوارهای رنگی در زیر تصویر، نتیجه و نام افراد را نشان می‌دهند و بعد محو می‌شوند؛ نمونه‌هایی از گرافیک‌های پخش زنده هستند. یا در حین پخش اخبار، زیرنویس خلاصه اخبار یا نام افراد از جمله موشن گرافیک‌های حوزه پخش زنده هستند.
گیف‌ها
می‌توان گیف‌های حاوی موشن گرافیک را تهیه کرد. کاربردهای متفاوتی هم دارند و امروزه در رسانه‌های اجتماعی بسیار رایج شده‌اند. گیفت می‌تواند پست اجتماعی شما را به خوبی برجسته نمایند.
فرایند تهیه موشن گرافیک
موشن گرافیک بسیار مشابه ساخت یک خانه سفارشی است. اگر این فرایند را رعایت نکنید به محصول خوبی نخواهید رسید. رعایت این فرایند از ایجاد هزینه‌های اضافی پیشگیری کرده و شما را به هدفتان می‌رساند. در اینجا به فرایندی پنج مرحله‌ای اشاره خواهید کرد.
مرحله اول: همدلی یا اکتشاف
پرسشنامه کوتاه و خلاقانه را تهیه کرده و برای کارفرما یا مشتری ارسال کنید. برای شروع کار برخی از پرسش‌های مهم و اولیه را طرح کنید تا در وقت و هزینه‌ها صرفه جویی شود. هر شرکتی وقت زیادی را صرف شناخت مشتریان و مخاطبانش می‌کند. با شناخت نیازهای مخاطبان می‌توان از آنها در طول فرایند خلاقانه تهیه موشن گرافیک استفاده کرد.
از طرف دیگر شناخت رقبای هر برندی هم اهمیت دارد. اگر آنها از زبان و راهبرد مشابهی استفاده می‌کنند، برای جلب نظر مخاطبان می‌توانید از راهبرد و روش دیگری برای معرفی شرکت استفاده کنید. به دنبال پر کردن شکاف‌های مفهومی بگردید و این اطلاعات را قبل از طراحی موشن گرافیک از کارفرما بخواهید.
اگر به طور چهره به چهره با سفارش دهنده تعامل برقرار کنید، راحت‌تر متوجه نیازهایش می‌شوید. با این کار به آنها در مورد تحویل مطلوب و به موقع سفارش موشن گرافیک، اطمینان خاطر می‌دهیم.
می‌توانید ملاقات یا چت مجازی را با مشتریان ساکن راه دور برقرار کنیم. در نهایت اگر نتوانستید تماس تصویری برقرار کنید به تماس تلفنی بسنده کنید و در مرحله اکتشاف، پرسش‌های چرایی را مطرح کنید تا خواسته‌های مشتریان را بشناسید.
اگر محصول جدید در شرکت عرضه شده، آموزش به مشتریان، اهمیت زیادی دارد. می‌توانید فیلمنامه‌ای تهیه کرده و بعد آنرا مصور کنیم. بعد از تأیید فیلمنامه مصور هم آنرا متحرک می‌کنیم. پس این فرایند تهیه موشن گرافیک را برای کارفرما، یا سفارش دهنده تشریح کنید و تأیید او را به دست آورید. این بازخوردها باید به طور شفاف، کوتاه به صورت متنی یا شفاهی دریافت شوند.
مرحله دوم: پیش تولید
بعد از مرحله اکتشاف باید خلاصه خلاقانه‌ای از مطالب جمع آوری شده تهیه کنیم. این خلاصه همان نقشه راه کاربردی است که درک ما از قرارداد سفارش موشن گرافیک را نشان می‌دهد. با این خلاصه به عملکرد هدفمندی می‌رسیم.
تهیه موشن گرافی یک تا دو دقیقه‌ای، حدود ۴ تا ۶ هفته وقت می‌برد. این مدت زمان به وقت صرف شده برای نگارش فیلمنامه و تأیید فیلمنامه از جانب مشتری، اضافه می شود.
کار را ساده کنید. می‌توانید از نرم افزارهای زمانبندی پروژه برای تحویل به موقع استفاده کنید. فرایند بازبینی و ارائه بازخورد هم می‌تواند زمان تکمیل پروژه را افزایش دهند. هنگامیکه تأیید نهایی برای خلاصه و فیلمنامه را دریافت کردیم می‌توانیم به مراحل بعدی برویم.
مرحله سوم: ایده پردازی یا مفهوم پردازی خلاقانه
حالا می‌توانیم ایده پردازی کنیم. طراح باید به ایده پردازی پرداخته و حدود ۲۰ مفهوم یا بیشتر را مطرح کنند. این مفاهیم در ارتباط با خلاصه خلاقانه مورد بررسی و اصلاح قرار می‌گیرند.
بعد از رسیدن به مجموعه مفاهیم می‌توانیم با مشتری تعامل برقرار کرده و به مفهوم کلی، تابلو وضعیت، فریم‌های اولیه و غیره برسیم. در این فرایند به چشم اندازی کلی از نسخه نهایی می‌رسیم. در نهایت، فیلمنامه ویدئویی پروژه را می‌نویسیم تا ایده‌هایمان را با دیگران در میان بگذاریم. می‌توان این فیلمنامه را با نگارش هنری، طراحی‌ها و ترسیم‌های اولیه همراه کرد تا مجسم نمودن ایده‌ها، ساده شوند.
کارفرما، تغییرات و نظراتش در مورد این فیلمنامه را مطرح می‌کند. فیلمنامه هایی که برای موشن گرافیک‌های بیشتر از دو دقیقه نوشته می‌شوند به بودجه بالایی نیاز دارند چون جلب توجه مخاطب، بیشتر از دو دقیقه بسیار دشوار است پس به طراحی فوق العاده نیاز داریم.
حالا باید فریم‌ها (Styleframe) را تهیه کنیم. آنها نمایش بصری از رویکرد کلی در قبال پروژه هستند. سه تا پنج فریم را تهیه کرده و از کارفرما بازخورد می‌گیریم. این فریم‌ها مسیر و سبک کلی پروژه را مشخص می‌نمایند.
انتخاب گوینده در این مرحله انجام می شود. حداقل می‌توانیم ۲۵ صدای ضبط شده را برای انتخاب بهترین و مناسب‌ترین صدا، بررسی کنیم چون هر فردی لحن، تن و بیان خاص خودش را دارد.
انتخاب موسیقی هم در اینجا انجام می شود. موسیقی تأثیر زیادی روی ادراک هیجانی اثر دارد. پس باید موسیقی مناسبی را انتخاب کنیم. برای انتخاب برحسب بودجه می‌توانید از موسیقی‌های موجود، دارای مجوز یا موسیقی‌های سفارشی استفاده کنید.
فیلمنامه‌های دستی که به آنها (Thumbnail) هم گفته می‌شود؛ برای سرعت گرفتن فرایند تدوین موشن گرافیک است. این فیلمنامه‌ها اصلاً جذابیت بصری ندارند و تنها برای نمایش فرایند تصویرسازی به کار می‌روند. کل ویدئو را طراحی کرده و بعد به تولید فیلمنامه‌های نهایی می‌پردازیم.
قبلاً فیلمنامه متنی را تهیه کرده‌ایم و بعد از فیلمنامه دستی، حالا نوبت به فیلمنامه مصور رسیده است. در اینجا قبل از تولید نهایی، چشم انداز تصویر را مشخص می‌کنید. برای ویدئوی دو دقیقه‌ای به ۴۵ تا ۵۵ فریم فیلمنامه مصور نیاز داریم. با توجه به بودجه پروژه می‌توان از نرم افزارهای حرفه‌ای برای تهیه فیلمنامه مصور استفاده کرد. این فریم‌ها آماده متحرک سازی هستند. در اینجا هم باید نظرات مشتری در مورد فریم‌ها را بدانیم تا قبل از تولید نهایی، اصطلاحات مدنظر را اعمال کنیم.
مرحله چهارم: تولید
بعد از اینکه فیلمنامه متنی و مصور تأیید شدند؛ حالا باید متحرک سازی را انجام دهیم. متحرک سازی فرایندی دشوار است پس در این مرحله هم از کارفرما یا مشتری نظر خواهی می‌کنیم تا سریعتر بتوانیم تغییرات مدنظر آنها را انجام دهیم. متحرک سازی دو بعدی یا سه بعدی هم طبق بودجه و زمان مدنظر کارفرما انجام می‌شود.
بعد باید صداگذاری روی تصویر متحرک را با کمک گوینده منتخب انجام دهیم. گوینده خوب باعث جذابیت پیام شده و رابطه مطلوبی با مخاطب برقرار می‌کند.
تولید نهایی موشن گرافیک کامل دو تا سه هفته وقت می‌برد. اولین پیش تولید موشن گرافیک تا ۸۰ درصد به محصول نهایی نزدیک است چون صداگذاری و موسیقی متن دارد. حالا باید جزئیات و اصلاحات مدنظر کارفرما روی آن اعمال شود تا به نسخه نهایی برسیم.
در اینجا امکان تغییر متن و عنوان، کاراکتر یا صحنه‌های ساده، صداگذاری، زمانبندی و ویرایش صحنه‌ها وجود دارد. امّا ساختار کلی و فیلمنامه اصلی قابل تغییر نیست.
مرحله پنجم: بازخورد نهایی و بهبود
حالا باید به بررسی کلی موشن گرافیک پرداخت. آیا اهداف تدوین شده در خلاصه خلاقانه تأمین شده است؟ آیا مخاطب آنرا تماشا کرده و به اشتراک می‌گذارد؟ از همه این موارد می‌توان برای بهبود و ارتقای طراحی‌های بعدی استفاده کرد.
ویژگی های کلیدی موشن گرافیک‌ها
موشن گرافیک‌ها به دنبال توضیح ساده مفاهیم و اطلاعات دشوار هستند. ویژگی‌های خاصی، موشن گرافیک‌ها را از سایر انواع ویدئویی مجزا می‌کنند.
- ظرافت: پیچیده‌تر از سایر توضیحات ویدئویی است.
- رسمی بودن: ظاهر جدی آن می‌تواند وجهه مناسب یک کسب و کار رسمی و شرکت را خلق کند.
- رنگ‌های روشن: از ترکیب پالت‌های رنگی واضح برای رسیدن به اهداف آموزشی استفاده می‌شود.
- سادگی: موشن گرافیک‌ها قدرت فوق العاده ای برای ترکیب ایده‌های پیچیده و داده‌های دشوار در قالب آمار، نمودار، اعداد و غیره دارند.
- سرگرم کننده: با آنها می‌توان محتوای خسته کننده را به ویدئویی جذاب و سرگرم کننده تبدیل کرد.
- نماهای بصری خیره کننده: محتوای خیره کننده نقش مهمی در فرایند درک مفاهیم پیچیده دارد. در دوران کودکی، مفاهیم دشوار را به کمک تصاویر و اشکال درک کرده‌ایم حالا که بزرگ شده‌ایم هم شرایط تغییر نکرده است. گرافیک‌هایی مثل نمودارها، طرح‌ها و چیدمان‌ها قابل درک تر و جذاب‌تر از صفحات متنی طولانی هستند.
- گرافیک‌های پویا: علاوه بر طراحی زیبا و جذاب، متحرک سازی یا انیمیشن هم اهمیت دارد. موشن گرافیک‌ها با استفاده از گرافیک‌های متحرک به توضیح مفاهیم پیچیده می‌پردازند. پس بینندگان در کسری از ثانیه با محصول یا خدمات شما اشنا می‌شوند.
صنعت موشن گرافیک
موشن گرافیک‌ها به یکی از فعالیت‌های هنری برجسته و پر مخاطب در قرن ۲۱ تبدل شده‌اند. طراحان موشن گرافیک در حوزه گرافیک آموزش دیده‌اند یا در فیلم سازی یا انیمیشن تجربه دارند. طراحان برای تبدیل شدن به هنرمند حوزه موشن گرافیک به دانش رنگ شناسی، تایپوگرافی، هنرهای تجسمی و صدابرداری نیاز دارند و باید کار با نرم افزارهای ضروری طراحی را یاد بگیرند.
با توسعه فناوری به ویژه اینترنت، صنعت موشن گرافیک هم تغییرات چشمگیری پیدا کرد. تولید محتوا، ترویج و نمایش آن به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. طراحان در هر جا و هر زمانی با کمک روابط اینترنتی قادر به دورکاری اینترنتی و تهیه موشن گرافیک‌ها هستند. بعلاوه امروزه استودیوهای طراحی موشن گرافیک فوق العاده ای در سراسر دنیا به وجود آمده‌اند.
سایتها و نرم افزارهای تهیه موشن گرافیک
امروزه سایت‌های آنلاین و نرم افزارهای ساده تا پیشرفته به تولید موشن گرافیک‌ها کمک می‌کنند که در اینجا تعدادی از آنها را معرفی خواهیم کرد.
- سایت انیمیکر (animaker.com) : بستری برای تازه کارها و افراد فاقد تجربه در حوزه طراحی است. بیش از ۵ میلیون نفر تا کنون با کمک این وب سایت، ویدئوهایشان را ساخته‌اند. این سایت مورد اعتماد برخی از برندهای پیشگام دنیا است. کار با این سایت بسیار آسان است. قدرت شخصیت پردازی بالایی دارد و از حجم بالای تصاویر و ویدئوها برخوردار است.
- کریلو (crello.com): هر کسی با وجود کریلو به یک طراح مبدل می‌شود. ساده‌ترین ابزار طراحی آنلاین برای ساخت انیمیشن‌ها و گرافیک‌های مناسب رسانه‌های اجتماعی و وب است. در اینجا نیاز به مهارت خاصی نیست و مثل یک حرفه‌ای طراحی می‌کنید.
این سایت دارای چیدمان‌های مناسب، گالری تصاویر و انیمیشن‌های ساده است.
برخی از بسترهای فارسی هم برای طراحی موشن گرافیک‌ها به وجود آمده‌اند. از جمله این سایتها ویدیوت (www.videot.io) است.
در ادامه به معرفی نرم افزارهای مهم در حوزه طراحی موشن گرافیک می‌پردازیم:
- ادوبی فتوشاپ: نرم افزاری انعطاف پذیر و خلاقانه که ابزاری ضروری برای هر طراح موشن گرافیک است. طراح از فتوشاپ برای تولید نقاشی‌های متن، ویرایش بافت، طراحی بردها، تلفیق عکس‌ها با هم، تهیه گیف و غیره استفاده می‌کند.
- ایلوستریتور: نرم افزار ویرایش برداری است. این ویژگی برای طراحی لوگو، شکل دهی به اشیاء در موشن گرافیک ضرورت دارد. به سرعت می‌توان فایل‌های ایلستروتیور را به افترافکتز انتقال داد تا انیمیشن را تهیه کرد.
- افترافکت: نرم افزار انیمیشن ۵/۲ بعدی است و مدلسازی ۳ بعدی ندارد. با افتر افکت می‌توانید موشن گرافیک‌ها را با هم تلفیق کنید و فیلمنامه مصور را بسیازید.
- سینما 4D: یکی از مدلسازهای سه بعدی برجسته است که ابزارهای لازم برای تهیه موشن گرافیک‌های جذاب را برای افراد حرفه‌ای فراهم می‌کند.
در نهایت . . .
با مفهوم موشن گرافیک، انواع آن و ابزارهای موجود برای تولید آن آشنا شدید. برای ساخت موشن گرافیک‌ها به مهارت‌های فردی و نرم افزاری در حوزه طراحی نیاز دارید تا بتوانید محصولی قابل قبول برای سفارش دهنده و جذاب از نظر بیننده را تولید کنید. بعلاوه با ثبت سفارش طراحی موشن گرافیک در کارلنسر می توانید کار را به طراحان حرفه‌ای این شرکت واگذار کنید.