هوش هیجانی EQ ، به طور فزایندهای یک مهارت رایج در دنیای حرفهای است. بسیاری ممکن است تعجب کنند که چرا هوش هیجانی به افزایش اهمیت بین همسالان خود در محیط کار در حال تحول ادامه میدهد. به بیان ساده، هوش هیجانی یک گرایش نیست. شرکتهای بزرگ اثبات کردهاند که کارمندانی که هوش هیجانی بالایی دارند بدون شک بر کارشان تاثیر میگذارند. در حقیقت، شرکتهایی با کارمندانی که دارای سطوح بالایی از هوش هیجانی هستند، شاهد افزایش عمده در فروش و بهرهوری کل هستند..
در زیر چند روش برای افزایش هوش هیجانی خود وجود دارد
۱- یک سبک جسورانه برای ارتباط برقرار کنید.
ارتباط شجاعانه، راهی مناسب برای کسب احترام است، بدون اینکه بیش از حد تهاجمی و یا بیش از حد منفعل به نظر برسید. افرادی که دارای هوش هیجانی بالایی هستند میدانند چطور نظرات خود را به طور مستقیم بیان کنند و در عین حال به دیگران احترام بگذارند.
۲- به جای واکنش به درگیری پاسخ دهید.
در طول موارد تعارض، طغیانهای عاطفی و احساسات، ایجاد خشم کاملا طبیعی است. فرد باهوش از نظر احساسی میداند که چطور در وضعیتهای استرس زا آرام بماند. آنها تصمیمات آنی نمیگیرند که میتواند منجر به مشکلات بزرگتری شود. آنها درک میکنند که در زمان تعارض، هدف یک راهحل است، و آنها یک انتخاب آگاهانه برای تمرکز بر حصول اطمینان از اینکه اعمال و کلمات شان با آن همخوانی دارند، انتخاب میکنند.
۳- مهارتهای گوش دادن فعال را بشناسید.
در مکالمات، افراد هوشمند از نظر عاطفی به جای اینکه منتظر نوبت خود باشند، به وضوح گوش میدهند. آنها مطمئن میشوند که قبل از واکنش، چیزی را که گفته میشود درک میکنند. آنها همچنین به جزئیات غیر کلامی یک مکالمه توجه میکنند. این امر از سو تفاهم جلوگیری میکند، به شنونده اجازه میدهد تا به درستی پاسخ دهد و نسبت به فردی که با آنها صحبت میکند، احترام بگذارد.
۴- با انگیزه باشید.
افرادی که از لحاظ عاطفی دارای هوش هیجانی بالا هستند، انگیزه خود را به دست میآورند و نگرش آنها به دیگران انگیزه میبخشد. آنها اهداف خود را تعیین میکنند و در مواجهه با چالشها انعطافپذیر هستند و هرگز انگیزه خود را از دست نمیدهند حتی اگر دچار شکست شوند به جای درجا زدن در فکر پیدا کردن راهی دیگر برای ادامه ی راهشان و کسب موفقیت هستند..
۵- راههایی برای حفظ نگرش مثبت را تمرین کنید.
قدرت طرز برخوردتان با دیگران را دستکم نگیرید. یک نگرش منفی به راحتی میتواند دیگران را آلوده کند. افرادی که دارای هوش هیجانی بالا هستند، نسبت به حالات اطرافیان خود آگاهی دارند و رفتار خود را بر این اساس حفظ میکنند. آنها میدانند که چه کاری باید انجام دهند تا یک روز خوب و یک دیدگاه خوش بینانه داشته باشند. این میتواند شامل داشتن صبحانه یا ناهار عالی، انس گرفتن با عبادت و یا مدیتیشن در طول روز یا نوشتن و چسباندن نقلقولهای مثبت بر روی میز یا کامپیوتر باشد.
۶- خود آگاهی را تمرین کنید.
افرادی که دارای هوش هیجانی بالا هستند، خود آگاه و شهودی هستند. آنها از احساسات خود و اینکه چگونه میتوانند بر اطرافیان خود تاثیر بگذارند، آگاه هستند. آنها همچنین احساسات دیگران و زبان بدنی را انتخاب میکنند و از این اطلاعات برای افزایش مهارتهای ارتباطی خود استفاده میکنند آن ها در واقع به خوبی میدانند که چه زمانی و با چه افرادی چه رفتارهایی را در پیش بگیرند حتی ممکن است بتوانند با یک لبخند ساده به برقراری ارتباط بپردازند.
۷- انتقاد را به خوبی در نظر بگیرید.
بخش مهمی از افزایش هوش هیجانی شما این است که بتوانید انتقاد کنید. افراد با هوش هیجانی بالا به جای اینکه رنجیده شوند، چند لحظه طول میکشد تا درک کنند که انتقاد از کجا میآید، چگونه بر دیگران و عملکرد آنها تاثیر میگذارد و چگونه میتواند به نحوی سازنده هر موضوعی را حل کند.
۸- با دیگران ارتباط برقرار کنید.
افرادی که دارای هوش هیجانی بالا هستند میدانند که چگونه همدلی کنند. آنها درک میکنند که همدلی یک ویژگی است که قدرت احساسی را نشان میدهد، نه ضعف. همدلی به آنها کمک میکند تا در سطح پایه انسانی به دیگران ارتباط برقرار کنند. این موضوع درها را برای احترام متقابل و درک متقابل بین مردم با نظرات و وضعیتهای مختلف باز میکند
۹- داشتن مهارت رهبری .
افرادی که دارای هوش هیجانی بالا هستند، مهارتهای رهبری بسیار خوبی دارند. آنها استانداردهای بالایی برای خود دارند و الگویی برای دیگران ایجاد میکنند. آنها ابتکار عمل را به دست میگیرند و مهارتهای تصمیمگیری عالی و مهارتهای حل مساله را دارند. این باعث میشود که یک سطح بالاتر و کارآمدتر از عملکرد در زندگی و در محل کار داشته باشند.
۱۰- فردی اجتماعی و دوستانه باشید.
افراد با هوش هیجانی بالا از مهارتهای اجتماعی مناسب بر اساس رابطه شان با هر کسی که در اطرافشان هستند استفاده میکنند. آنها مهارتهای بین فردی بالایی دارند و میدانند چطور به طور واضح ارتباط برقرار کنند، چه ارتباط کلامی یا غیر کلامی به کار ببرند.
بسیاری از این مهارتها ممکن است برای کسانی که روانشناسی انسانی پایه را درک میکنند مناسبتر باشد. با اینکه مهارتهای هوش هیجانی بالا ممکن است به راحتی با افراد همدل و طبیعی همراه شوند، اما هر کس میتواند آنها را توسعه دهد. با استفاده از این گامها، در راه افزایش سطح هوش هیجانی خود موفق خواهید بود.
۱۱- جهت استفاده مثبت به هیجانات خود بیندیشید
مثلاً حالت چهره و واکنش خود در زمان خواندن یک پیام عصبانی کننده را تصور کنید؛ با شناسایی هیجانات و واکنش های خود، کنترل احساسات راحت تر خواهد بود.
۱۲- از نظرات دیگران آگاه شوید
از آنجایی که ما دیدگاه متفاوتی در مورد خود نسبت به دیگران داریم میتوانید با پرسیدن از دیگران در این رابطه که واکنش شما در هنگام هیجان زده شدن آنها چیست خودتان را بیشتر بشناسید و از جزئیات اخلاقی خود بیشتر آگاه شوید.
۱۳- دقیق باشید
با انجام دادن دو مرحله ی قبلی وارد مرحله ی جدیدی از شناخت خود میشوید و هیجاناتتان را بیشتر میتوانید بشناسید. بنابراین با ریز شدن و دقت کردن به رفتارهای خود و دیگران و حرف ها و عکس العمل هایی که از خودشان نشان میدهند میتوانید به احساساتتان مسلط شوید. زیرا از زاویه ای دیگر جلوه ی احساساتی که ممکن است خودتان هم آنها را داشته باشید، میبینید.
۱۴- تامل کنید
تامل کردن قبل از انجام هر کاری حتی اگر به مدت چند ثانیه هم باشد باعث می شوید که از واکنش هایی مانند استرس و عصبانیت به راحتی جلوگیری کنید. میتوانید این کار را در ابعاد کوچک مثل ارتباط با دوستان صمیمی تان و یا در شبکه های اجتماعی تمرین کنید.
۱۵- به احساساتتان اهمیت ویژه دهید
افراد با هوش هیجانی بالا دارای قدرت درک بالایی نسبت به حالات دیگران هستند. برای مثال اگر دوستی دچار مشکل شده باشد ممکن است به خوبی حس او را درک نکنیم اما کاملا از حسی که ناراحتی و عصبانیت در ما بوجود می آورد آگاه هستیم زیرا برای هر فردی این مسئله بوجود آمده است. بنابراین داشتن توانایی در درک دیگران ارتباطاتتان را تقویت کرده و از همه مهمتر هوش هیجانی تا را بالا میبرد.
۱۶- هیچ گاه با زبان تند و تهاجمی صحبت نکنید.
اینکه کسی از ما انتقاد کند قطعا برای هیچ کس خوشایند نیست اما اگر ماهم با فرد منتقد به صورت تهاجمی رفتار کنیم اوضاع را بدتر کرده ایم . در این شرایط دو راه حل وجود دارد. به جای اینکه به هیجانتان اجازه دهید کنترل شما را در دست بگیرد، شما کنترل او را به دست بگیرید اما هیجاناتتان را سرکوب نکنید زیرا باید از آنها درس بگیرید در جهت ارتقا هوش هیجانی تان.
طبق گفته محققان برای تقویت هوش هیجانی سه مولفه مد نظر است که باید روی آنها کار کنید :
آگاهی از هیجانهای خود؛ بیان هیجانها؛ آگاهی از هیجانهای دیگران.
آگاهی از هیجانهای خود
ما باید متوجه شویم که تا چه حد از هوش هیجانی خود آگاه هستیم. برای مثال فرض کنید قرار است در جلسه ای رسمی حضور پیدا کنید و در مورد موضوعی مهم به صورت گروهی تصمیم بگیرید. در صورتی که در طی این زمان موردی عصبی کننده بوجود آید و شما از رفتار خود در این شرایط آگاه نباشید ممکن است رفتاری غیر منتظره و پرخاشگرانه از شما سر بزند و برایتان بد شود. در این هنگام کاری که باید انجام دهید این است که از خود بپرسید به چه علت خشمگین هستید و هدفتان از این جلسه چیست. سپس با حلاجی این مسائل جلسه را در شرایطی متعادل پیش ببرید.
بیان هیجانها
دومین مؤلفه هوش هیجانی، چگونگی بیان هیجانهاست. بیان نکردن هیجانها موجب عوارض مختلف روحی و جسمی می شود. پاره ای پژوهشها در دانشگاه استانفورد و دیگر دانشگاهها نشان داده اند که اگر انسانها روزانه هیجانهای خود را بنویسند، کمتر به پزشک مراجعه خواهند کرد. ما باید یاد بگیریم هیجانها را درست بیان کنیم. در ارتباط با هیجانهای ما، همیشه سه حالت وجود دارد:
حالت نخست) هیجان خود را اصلا ابراز نکنید.
حالت دوم) هیجان خود را با پرخاشگری و تهاجم بیان کنید.
حالت سوم) هیجان را به گونه ای مناسب و بدون حمله به طرف مقابل بیان کنید. برای مثال: در اتوبوس، کسی پای شما را لگد می کند، این یک هیجان منفی است و به دنبال آن سه حالت ممکن است اتفاق بیفتد: یک حالت این است که واکنش نشان ندهیم (رفتار انفعالی) حالت دیگر اینکه ممکن است به او پرخاش کنیم. حالت سوم اینکه ممکن است به او بگوییم: می شود از شما خواهش کنم کمی آن طرف تر بایستید.