همانطور که هر از گاهی قفسه ها را مرتب می کنیم باید روابط دوستانه ی خود را نیز مرتب و تمیز کنیم. هر از گاهی درباره ی دوستی های خود بی اندیشیم و مطمئن شویم که از ادامه ی آن رابطه احساس خوبی داریم.
تقریباً ساعت ۲:۳۰ دقیقه ی صبح، اتاق کنفرانسِ محوطه ی دانشگاه غرق در تاریکی و سرما. نشسته بودم، دست هایم را گره کرده و چشمانم را به زمین دوخته بودم و بهترین دوستم که تا دقایقی دیگر به دوست سابقم بدل میشد، فریاد می کشید. او آزرده و عصبانی بود، گیج شده بود که چرا پس از ۳ سال با هم بودن ها، همخانه بودن ها، شب تا صبح فیلم تماشا کردن ها و بحث های عمیق، اکنون تصمیم گرفته ام که به دوستی با او خاتمه دهم.
اما من هم دلایل خودم را داشتم. هر گاه تصمیم می گرفتم با دوستان دیگری بیرون بروم او ناراحت میشد. مرا مجبور به کارهایی که میکرد که علاقه ایی به انجامشان نداشتم. دیگر بودن با او برایم هراس انگیز شده بود.
قطع رابطه با او یکی از سخت ترین، بدترین و در عین حال مهمتر از هر تصمیم دیگری در زندگی ام بود. اما در نهایت این تصمیم موجب شد تا کمی شادتر و سالمتر شوم.
تحقیقات حاکی از آن است که یک رابطه ی سرشار از استرس با یک دوست، خویشاوند یا والدین موجب بروز مشکلاتی در سلامت فرد از قبیل فشار خون بالا و خطر ابتلا به افسردگی میشود. ولو اینکه یک رابطه مدتی خوب پیش رود، اما یک بحث جدی، خیانت یا فقط تغییراتی جزئی در انتظارات می تواند منجر به یک رابطه ی ناسالم گردد و عواقبی همچون حسادت، عیب جویی یا دلشکستگی را در پی داشته باشد. گاهی این رابطه بی شباهت به ازدواج نیست.
ایرنی. اس لولین رواشناس و متخصص روابط دوستانه که وبلاگ دوستی را اداره میکند، معتقد است گاهی آنقدر به بودن با یک نفر عادت می کنیم که تمام ضعف ها و کاستی هایش را می پذیریم. به خودمان زمان بدهیم، هر از گاهی درباره ی دوستی با او بی اندیشیم و مطمئن شویم که از ادامه ی این رابطه احساس خوبی داریم. همانطور که هر از گاهی قفسه ها را مرتب می کنیم باید روابط دوستانه ی خود را نیز مرتب و تمیز کنیم. او در ادامه می گوید، نباید چیزهای بلااستفاده را انبار کنیم.
با این وجود، گاهی تشخیص اینکه آیا ادامه ی این رابطه به سود ماست یا ضررمان دشوار است. در اینجا ۶ مورد از علائم رابطه ی بی ثمر را برایتان بازگو خواهم کرد:
۱- دائما نا امیدمان میکند
پیشنهاد نمی کنیم با دوستی که برنامه ی ناهار را هر از گاهی تغییر میدهد، قطع رابطه کنیم. اما اگر برنامه را تغییر میدهد، همیشه دیر بر سر قرار حاضر میشود و فراموش میکند که تماس بگیرد، بدانیم که احتمالا مشکلی پیش روست. لوین معتقد است گرچه لغو برنامه ها هم بسیار آزار دهنده است، اما این گونه افراد اغلب در موارد احساسی هم دل ما را می شکنند. به عنوان مثال اصلاً به حرف های ما گوش نمیدهد یا اجازه نمیدهد ما صحبت کنیم و این ارتباط یک طرفه موجب میشود احساس سرخوردگی کنیم.
۲- به ما خیانت میکند
اگر دوستمان بزرگ ترین راز زندگی ما را فاش کرد یا با فرد مورد علاقه ی ما قرار عاشقانه گذاشت و یا پشت سر ما اقدامات وحشتناکی انجام داد، هرگز بار دیگر به او اعتماد نکنیم. لوین این گونه موارد را قاتلین رابطه می داند زیرا چنان گستاخانه هستند که امکان نادیده گرفتن آنها وجود ندارد.
شاستا نلسون از فعالان گروه دوستی های دخترانه در سایتی با همین عنوان، نام دیگری برای این موارد دارد. او آنها را شکاف و ترک قلمداد میکند که گاهاً قابل ترمیمند. پیش از قطع ارتباط با یک دوست، خوب بی اندیشیم و مطمئن شویم که خیانتش آنقدر وحشتناک بوده که امکان ارتباط دوباره وجود ندارد.
۳- موجب سردرد ما میشود
گاهی درک اینکه یک رابطه باید پایان پذیرد آسان است، به عنوان مثال به دلیل شکاف های ترمیم ناپذیر، اما گاهی دلایل و چرایی آن چندان آشکار نیست. لوین در این گونه موارد پیشنهاد میکند که به بدن خودمان گوش دهیم. اگر احساساتی شبیه افسردگی، اضطراب و استرس یا ناکامی را تجربه می کنیم، به این رابطه خاتمه دهیم. لوین می افزاید که اغلب مردم با بیش از یک مورد از این احساسات دست به گریبانند. احتمالاً پس از ملاقات با این دوست دچار سردرد یا دل درد خواهیم شد، بدین ترتیب بدنمان به ما می گوید که اوضاع خوب پیش نمیرود.
۴- مایه ی آبروریزی ماست
یک دوست باید مایه ی مسرت دوستش باشد، یا فردی مورد اعتماد برای او. نباید این رابطه به نحوی باشد که ما دوستمان را از خانواده یا دیگر دوستانمان پنهان کنیم. گرچه همه گاهی لحظات خجالت آوری را تجربه می کنند اما اگر از فردی دائما رفتارهای غلط و اشتباه که مایه ی آبروریزی هستند، سر زد قطعاً او را در لیست افرادی که قصد قطع رابطه با آنها را داریم، جای دهیم. اما اگر رفتارهای شرم آور او بخشی از او باشد و دیگر رفتارهای او را دوست داشته باشیم، تکلیف چیست؟ از اینکه به دوستی با او ادامه می دهیم، احساس بدی نداشته باشیم.
۵- کسل کننده است
دوستی ها بر پایه های احساس استوارند. اگر بیش از حرف های واقعی، درباره ی آب و هوا صحبت می کنیم، او را رها کنیم. لوین می گوید، اگر در حال صرف ناهار با دوستی هستیم اما در دل آرزو می کردیم که جای دیگری یا با دیگری بودیم، از خودمان علتش را بپرسیم. اگر هنگامی که با او هستیم، حواسمان جای دیگریست پس درباره ی قطع رابطه با او بی اندیشیم.
۶- او دیگر آدم سابق نیست
اگر رابطه ی خود را با یک دوست از زمان دبیرستان حفظ نموده ایم، بدانیم که ما در اقلیت قرار داریم. نلسون بر این باور است که اغلب مردم نیمی از دوستان خود را هر هفت سال یکبار با دوستان جدید جایگزین می کنند. زیرا اغلب مسیر زندگیشان ناشی از اتفاقات پیش روی تغییر میکند. شاید یکی از آنها باردار شود اما دیگری به دنبال افراد جدید در زندگی اش باشد. اما فارغ از شرایط پیش آمده، شاید دیگر حرفی برای بازگو کردن با یکدیگر نداشته باشیم.
اینگونه دوستی ها اغلب بدون قطع رابطه ی حقیقی، به صورت تدریجی خاتمه می یابد که به اعتقاده نلسون چندان هم بد نیست.
فبل از هرگونه قطع رابطه برای حل مشکلات آن رابطه تمام تلاشمان را انجام دهیم، زیرا برگرداندن رابطه ایی که به طور رسمی پایان یافته آسان نیست. لوین میگوید، گاهی لزومی ندارد رسماً اعلام کنیم که قصد قطع ارتباط با دوستی را داریم، فقط فاصله گرفتن از او کافیست. در اینگونه موارد، کمی از فرد فاصله بگیریم، وقت خود را با دوستان دیگر سپری کنیم یا هر از گاهی با او ملاقات کنیم تا نمک و فلفل رابطه بیشتر شود.
چگونگی قطع رابطه دوستی
نحوه‌ی قطع رابطه از تصمیم درباره ی قطع رابطه بسیار دشوارتر می باشد، در واقع ساده ترین بخش همان تصمیم بر قطع رابطه است. چنانچه مصصم هستیم، وارد عمل شویم، گرچه قطعاً تعارضات ناخوشایندی پیش روی ما قرار میگیرد. نباید انتظار داشته باشیم که همه چیز در کمال آرامش پیش رود، نکات پیشنهادی لوین برای پشت سر گذاشتن آن به قرار زیر است:
ابتدا، از تصمیم خود مبنی بر قطع رابطه مطمئن شویم. هنگامی که پای در این مسیر گذاشتیم، برگشتن و ارتباط دوباره بسیار دشوار است.
مادامی که از دوست خود عصبانی هستیم، تصمیمی دال بر قطع ارتباط نگیریم. تصمیم گیری را به بعد از آرام شدن هر دو نفر موکول کنیم. قطعاً نمی خواهیم از رفتار و کردار خود پشیمان شویم.
آنچه قرار است بر زبان آوریم را یادداشت کنیم. دوستمان هرگز گفته های آخر ما را فراموش نخواهد کرد.
بر حسب نوع رابطه ایی که داریم، بهترین زمان و مکان را برای انتقال پیام انتخاب کنیم. چنانچه این شخص همکار یا همکلاسی ماست و هر روز قرار است با او مواجه شویم، به شخصه و رودر رو اقدام نماییم. اما اگر هر از گاهی مجبور به ملاقات او هستیم، به او تلفن بزنیم یا یادداشتی برایش ارسال کنیم. بهتر است پیام خود را ایمیل نزنیم زیرا ممکن است افراد دیگر نیز آن را مشاهد کنند.
از وسوسه ی دوستان مشترکمان مبنی بر قطع رابطه با او اجتناب نماییم. در موقعیت های اجتماعی رفتار محترمانه ایی با دوست سابق خود داشته باشیم.
رابطه را دوستانه خاتمه دهیم، حتی اگر مجبور به گفتن دروغی مصلحتی شویم. هر چه نباشیم، او روزی دوست ما بوده است.
به یاد داشته باشیم قطع هر رابطه ایی کمبودهایی را برای هر دو طرف دربر خواهد داشت. پس پیش از تحمل هر گونه کمبود، درست بی اندیشیم، جوانب را در نظر بگیریم، مسائل را سبک و سنگین کنیم و بدانیم که همه ی دوستی ها تا ابد دوام نخواهند داشت.