چگونه یک برنامه نویس موفق شویم؟
به نظرتان چه چیزی باعث موفقیت در هر کسب و کاری میشود؟ علاقه، دانش یا مهارت؟ همه اینها اهمیت دارند، ولی مهمتر از همه، علاقمندی شما به یک حرفه است. آیا از شغل فعلی خودتان ناراضی و به فکر تغییر شغل هستید؟ شاید در سایتهای کاریابی، آگهیهای زیادی برای استخدام برنامه نویس دیدهاید؟ البته حق دارید بابت دریافت حقوق خوب در این حرفه، وسوسه شوید. ولی حقوق و دستمزد بالا، تنها به برنامه نویس موفق و حرفهای تعلق خواهد گرفت. در اینجا برای کمک به تصمیم گیری در این زمینه، شما را با فرایند تبدیل شدن به یک برنامه نویس موفق آشنا خواهیم کرد.
برنامه نویس کیست؟
برنامه نویسان، در اصل معماران دیجیتالی هستند که حرفه خودشان را وقف طراحی ویژگیها و قابلیتهای فناورانه میکنند. برنامه نویسی یک حرفه فوق العاده است. شاید تا حالا به پشت پرده اینترنت فکر کردهاید و از خودتان پرسیدهاید که چگونه باید برنامه نویس شد؟
تمام کارهایی که تا کنون به طور آنلاین انجام دادهاید را در نظر بگیرید. اگر شما هم خوره فناوری هستید، احتمالاً ایمیلتان را همیشه بررسی میکنید، در فید رسانههای اجتماعی میچرخید و برخی از وب سایتهای مورد علاقه خودتان را چک میکنید. اما آیا تا به حال به کارهایی که هر روز در این پلتفرمهای مجازی صورت میگیرد، فکر کردهاید؟
به هر حال چه باور کنید یا نه، هر یک از وب سایتها، برنامهها و بازیهایی که در عرض چند ثانیه ورق میزنید، نتیجه هفته ها یا ماه ها کار برنامه نویسی هستند.
برنامه نویسی شغلی فوق العاده با پتانسیل رشد زیاد است، به خصوص که هم اکنون بخش زیادی از زندگی ما به صورت آنلاین انجام میشود. طبق گزارش اداره آمار کار، این حرفه بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۸ به طور کامل ۱۳ درصد رشد خواهد کرد. این مقدار بیش از دو برابر میانگین نرخ رشد مورد انتظار برای سایر مشاغل است.
طبق گزارش Payscale، اکثر برنامه نویسان از موفقیت خودشان، خوشحال هستند و از مهارتها و آینده مالی خودشان مطمئن هستند. رضایت از این حرفه رتبه ۴.۵ (از ۵) را دارد.
یکی از دلایل رضایت شغلی برنامه نویسان این است که آنها مسئول معماری مجازی و شکل دادن به ساختارهایی برای برقراری ارتباط و تعامل با جوامع خودشان در دنیای مدرن هستند.
برنامه نویسی و کدنویسی چه فرقی دارند؟
این پرسش از نظر افراد حرفهای خنده دار است. آنها از این اصطلاحات به جای یکدیگر استفاده میکنند. کد نویسی به معنای واقعی کلمه یعنی نوشتن کد، در حالی که برنامه نویسی چندین درونداد (input) کامپیوتری دیگر را هم در بر میگیرد. به عنوان مثال، اگر دروندادهای شما به یک موبایل با ژستهای حرکتی انجام شود، در حال برنامه نویسی هستید نه کدنویسی. ورودی های صوتی به دستگاههایی مانند Alexa ، Siri و Google Assistant ، نمونه هایی از برنامه نویسی هستند. البته زیاد سخت نگیرید. در اکثر مواقع میتوانید از این دو عبارت به جای یکدیگر استفاده کنید.
گامهای تبدیل شدن به یک برنامه نویس موفق
شاید شما هم بخواهید در این معماری مشارکت کنید. پس گامهای زیر را برای موفقیت در این حرفه دنبال کنید:
۱.در مورد صنعت و بازار مورد علاقه خودتان تصمیم گیری کنید.
۲.زبانهای برنامه نویسی مورد نیاز را بشناسید.
۳.یادگیری دانشگاهی، فنی یا مستقل را آغاز کنید.
۴.پروژه های خودتان را شروع کنید.
۵.شغل یابی را آغاز کنید.
در ادامه هر کدام را توضیح خواهیم داد.
۱.در مورد صنعت و بازار مورد علاقه خودتان تصمیم گیری کنید
هنگامی که به برنامه نویس شدن فکر میکنید، اول از همه، جهت کلی مسیر شغلی خودتان را مشخص کنید. به این فکر کنید که چرا میخواهید کدنویس شوید؟ یعنی به کجا میخواهید برسید؟ و چه کاری میخواهید انجام دهید؟
در حالی که افراد عادی، برنامه نویسی را بیشتر با فناوری مرتبط میدانند ولی این شغل تقریباً در هر صنعتی وجود دارد. کسب و کارها در هر بخشی به توسعه دهندگان و برنامه نویسان وب نیاز دارند. یک کدنویس مستعد میتواند کارش را در هر زمینهای از هوش مصنوعی و امنیت سایبری گرفته تا خدمات اجتماعی، مراقبتهای بهداشتی، خدمات مالی و حتی کشاورزی پیدا کند.
محققان MyPlan در سال ۲۰۱۸، آمار اشتغال برنامهنویسان در صنایع برتر را تقسیم بندی و تحلیل کردند و به پراکندگی شگفتانگیزی در بخشهای مختلف رسیدند.
در حالی که ۱۱۱۵۴۰ برنامه نویس مستقیماً در حوزه خدمات علمی، فنی و حرفهای مشغول به کار بودند، تعداد ناچیز ۲۸۴۵۰ در حوزه اطلاعات کار میکردند. ۱۶۰۷۰ نفر دیگر در امور مالی و بیمه، ۱۲۷۱۰ نفر در بخش تولید و ۱۰۶۰۰ نفر در مدیریت دولتی نقش داشتند. انتظار رشد همه این اعداد در یک دهه آینده وجود دارد.
پس گزینه های شغلی زیادی رو به روی برنامه نویسان موفق قرار دارد. وقتی به فکر تبدیل شدن به یک برنامه نویس موفق هستید، به صنعت مورد نظرتان هم فکر کنید. البته خودتان را محدود به یک چشم انداز خاص نکنید! در نهایت مهارتهایی که در این زمینه کسب میکنید قابل انتقال به بخشهای مختلف خواهد بود.
۲.زبان های برنامه نویسی مورد نیاز را بشناسید
شاید با اصطلاحات توسعه دهنده فرانت اند و بک اند (front end & back end) آشنا هستید. با این که اصول آموزشی آنها با هم همپوشی دارد ولی هر کدام به مجموعه مهارتهای خاصی نیاز دارند.
توسعه دهنده فرانت اند (Front-End) در درجه اول به بخشی از وب سایت توجه دارد که کاربران با آن تعامل دارند. توسعه دهنده فرانت اند هم ظاهر بصری سایت را تعیین میکند، رفتار سایت را هدایت کرده و با محتوا و ساختارش سروکار دارد. وظیفه آنها به حداکثر رساندن کارایی، سودمندی، عملکرد و پاسخگویی برای اطمینان از دسترسی به همه کاربران است.
توسعه دهندگان بک اند (Back-End)، همانطور که از نامش انتظار دارید، در پشت صحنه کار میکنند تا برنامه نویسی تحت سرور را انجام دهند. این توسعهدهندگان با کتابخانهها، اجزای سیستم و ساختارهای دادهای سروکار دارند که کاربران هرگز آنها را به طور مستقیم نمیبینند. آنها از عملکرد مناسب یک برنامه مطمئن میشوند و توسعهدهنده فرانت اند هم به ظاهر برنامه میپردازد.
با تعیین گرایش به سمت یکی یا هر دو مورد از این تخصصها، میفهمید که اول باید کدام زبانها و برنامهها را یاد بگیرید و اولویتبندی میکنید. در ادامه، روی مجموعه کاملی از مهارتها متمرکز خواهیم شد که شامل زبانهای مورد استفاده در توسعه فرانت اند و بک اند هستند.
HTML، CSS، جاوا اسکریپت
در حالی که زبانهای برنامه نویسی بیشماری در دسترس هر برنامهنویس موفق قرار دارد، ولی همه آنها باید حداقل یکی از زبانهای فرانت اند یعنی HTML، CSS، و جاوا اسکریپت را بشناسند. این سه فناوری، تقریباً در همه وب سایتها، چارچوبهایی را برای تبیین تجربه کاربران فراهم میکنند. بنابراین برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس موفق حیاتی هستند. این زبانها به ویژه برای کسانی که به دنبال فعالیت به عنوان توسعه دهنده وب هستند، اهمیت دارد.
امروزه HTML یا زبان نشانه گذاری فرامتن، چارچوبی ضروری برای هر وب سایتی است. کد HTML ساختار سایت را از طریق «تگها» مشخص میکند تا عناصر ضروری یک صفحه وب، از متن گرفته تا لینکها به تصاویر و موارد دیگر تعیین شوند.
با این حال، در هنگام گشت و گذار در فضای وب، سایتهای بسیار متفاوتی را مشاهده میکنید. بخش زیادی از جادوی طراحی وب از طریق CSS یا Cascading Style Sheets امکان پذیر است. زبان CSS سبکهای یک وبسایت را تعریف و اعمال میکند و نحوه نمایش هر جنبه از سایت برای بیننده را مشخص میکند.
در نهایت، زبان جاوا اسکریپت هم به عنوان نیروی محرکه ساخت وب سایت های تعاملیتر عمل میکند. هنگامی که یک پیج را لود میکنید، جاوا اسکریپت را نیز لود خواهید کرد. این اسکریپت در حال اجرا به کاربران اجازه تصمیم گیری و اقداماتی مانند جستجوی نقشه یا ثبت قرار ملاقات را میدهد. همچنین جاوا اسکریپت امکان ایجاد وب سایت تعاملی را با تسهیل به روز رسانیهای مداوم و تعامل پویا با بازدیدکننده فراهم میکند.
بوت استرپ(Bootstrap)
بوت استرپ یک چارچوب توسعه اپن سورس و پرکاربرد برای برنامه نویسی فرانت اند است. برنامه نویسان با کمک این زبان، وب سایتها و اپلیکیشنهای ریسپانسیو را توسعه میدهند. این زبان اهمیت ویژهای برای توسعه اپلیکیشنهای موبایل و سایتهای موبایل محور دارد. این جنبه از برنامه نویسی وب بسیار مهم است، چون افراد بیشتر از همیشه با تلفن همراه خودشان به وب دسترسی دارند.
Node.js/Express.js
محیط اپن سورس Node.js چارچوبی برای ایجاد مجموعهای از اپلیکیشنهای تحت سرور با استفاده از جاوا اسکریپت را در اختیار برنامه نویسان قرار میدهد. محیط Node.js برای استفاده در سرور و نه در مرورگر طراحی شده است، اما از جاوا اسکریپت معمولی استفاده میکند و امکان جابجایی راحتتر بین ابزارهای فرانت اند و بک اند را فراهم میکند.
در همین راستا، Express.js محبوب ترین چارچوب وب برای Node است. این چهارچوب با طیف وسیعی از کتابخانهها برای رسیدگی به نیازهای مختلف وب سایت ها یا اپلیکیشنهای تعاملی به برنامه نویسان اجازه میدهد تا تنظیمات اپلیکیشنهای وب را مدیریت کنند و درخواست های داده را پردازش کنند.
جاوا(Java)
جاوا و جاوا اسکیپت به لحاظ اسمی به هم شباهت دارند. ولی جاوای بک اند محور به طور قابل توجهی با جاوا اسکریپت فرانت اند محور، فرق دارد. جاوا یک زبان برنامه نویسی تمام عیار و شیگرا با اپلیکیشنهای گسترده است. جاوا میتواند برنامههای مستقل ایجاد کند، ولی جاوا اسکریپت معمولاً باید درون پیج HTML عمل کند. همچنین جاوا در اغلب موارد برای توسعه اپلیکیشن موبایل به کار میرود.
با این حال هر دو زبان، نقش اساسی در توسعه پلتفرمهای دیجیتال کاربردی و کاربر محور دارند.
Git
گیت سیستمی برای کنترل ورژن است. سایر پروژههای نرم افزاری بر این پروژه اپن سورس متکی هستند تا بتوانند تغییرات را ردیابی کرده و اجازه مشارکت صدها یا حتی هزاران نفر از همکاران را فراهم کنند.
برنامه نویسان شاغل در یک پروژه مشترک، بدون وجود نرم افزارهای کنترل ورژن مانند Git، ممکن است به طور تصادفی کارشان را روی کار یکدیگر ذخیره کنند و ویرایش های مهم را بازنویسی کنند.
SQL
توسعه دهندگان با زبان SQL یا Structured Query Language پایگاه دادههای اطلاعات را مدیریت و ویرایش میکنند. غالب دنیای وب برای تسهیل تعامل و دسترسی سریع به حجم وسیعی از دادهها، به پایگاههای داده گسترده متکی است. SQL یکی از رایج ترین زبانها برای مدیریت پایگاه داده است و بسیاری از وب سایت ها از نسخه های دارای برند SQL مانند MySQL برای مدیریت دادهها استفاده میکنند.
حتی اگر قصد ندارید به طور گسترده با پایگاههای داده کار کنید، باز هم دانش قوی در زمینه SQL برایتان مفید است.
۳.یادگیری دانشگاهی، فنی یا مستقل را آغاز کنید
راههای زیادی برای تبدیل شدن به برنامهنویس موفق وکسب مهارت برای رقابت حرفهای و یافتن شغل عالی وجود دارد. روشی که انتخاب میکنید به موقعیت شما و منابعی که در دست دارید، بستگی دارد. سه روش اصلی برای یادگیری برنامه نویسی به شرح زیر هستند:
- دانشگاه
- مراکز آموزشی فنی و خصوصی
- خود آموزی
زمان لازم برای یادگیری مهارتهای برنامه نویسی را در نظر بگیرید. اگر به تازگی حرفه خود را شروع کردهاید و مقداری پول پس انداز کردهاید، شاید تحصیل تمام وقت در دانشگاه را انتخاب کنید تا سریعتر وارد این حرفه جدید شوید. اما اگر تعهدات خانوادگی یا نیاز به درآمد مستمر یا یک شغل تمام وقت دارید، دوره تحصیلی پاره وقت و غیر حضوری در مراکز آموزشی فنی و خصوصی برایتان مناسبتر است.
اگر هم نمیخواهید در مراکز آموزشی تمام وقت و پاره وقت ثبت نام کنید، خودتان از محتوای آموزشی موجود در فضای وب استفاده کنید. انواع محتوای متنی و تصویری در مورد آموزش برنامه نویسی وجود دارد. بسیاری از برنامه نویسان مبتدی با یادگیری یک یا چند مهارت کلیدی در برنامه نویسی به موفقیت رسیدهاند.
بنابراین طیف گستردهای از فرصت های آموزشی پاره وقت، تمام وقت، حضوری و از راه دور در دسترس علاقمندان به برنامه نویسی وجود دارد. زمانی که مسیر یادگیری را ترسیم می کنید، جدول زمانی را مدنظر قرار دهید و گزینههای مختلف را بررسی کنید تا روش یادگیری متناسب با نیازهای خود را انتخاب کنید.
۴.پروژه های خودتان را شروع کنید
صرف نظر از مسیر آموزشی که انتخاب میکنید، شروع پروژههای برنامه نویسی، روشی عالی برای کسب تجربه و توسعه مهارتهای خودتان است. شما میتوانید در هنگام ارسال تقاضای شغلی، به این پروژه ها استناد کنید. همچنین شرکت در طرح های برنامه نویسی بزرگ به شما قدرت میدهد تا ارتباطات صنعتی ارزشمندی ایجاد کنید.
با نوشتن کدهای خودتان و انتشارشان، دانش تئوری را در عمل به کار میگیرید. و آن را به یک برنامه کاربردی تبدیل میکنید. شاید حالا متوجه اهمیت این موضوع نباشید، اما داشتن مجموعهای از پروژههای موفق، مهارتهای شما را واضحتر از هر رزومه خوش آب و لعاب دیگری به کارفرمایان نشان میدهد.
کار بر روی پروژهها به ویژه برای یادگیرندگان خود آموز بسیار مهم است، چون آنها مثل دانشجویان، فرصت های زیادی برای انجام پروژه در کلاس را ندارند.
برخی از این پروژهها عبارت هستند از:
- طراحی وب سایت برای خودتان
- توسعه یک اپلیکیشن موبایل ساده، مانند اپلیکیشن آب و هوا
- یکی از اپلیکیشنهای محبوب خود را با تغییرات مد نظرتان تغییر داده و بازسازی کنید.
۵.شغل یابی را آغاز کنید
درآمد از طریق سایت فریلنس پارس
فریلنس پارس ، یک سایت فریلنسینگ و دورکاری برای سفارش و انجام پروژه های اینترنتی در ایران است. انواع پروژه ها و نیازهای کاری و شغلی در زمینه های سفارش تایپ، تولید محتوا، ترجمه زبان های مختلف، طراحی گرافیک، عکاسی، ادیت عکس و فیلم، برنامه نویسی، طراحی سایت، دستیار مجازی، آهنگسازی و ویرایش صوت، معماری، نقشه کشی، مدلسازی و… در این سایت قابل تعریف و اجراست.کارفرمایان، نیازها یا پروژه های خود را در این سایت به صورت رایگان مطرح کرده و متخصصان یا فریلنسرهای سایت، با ارائه پیشنهاد همکاری، پروژهها را انجام داده و تحویل میدهند. کارفرما، پس از ثبت پروژه و توافق نهایی با فریلنسر بر سر هزینه و روش انجام کار، هزینه پروژه را واریز کرده و سایت، مبلغ را نزد خود نگه میدارد. پس از انجام کار و تحویل به کارفرما، تایید و رضایت او، مبلغ برای فریلنسر آزاد میشود. با این قابلیت که در اصطلاح “پرداخت امن” نامیده میشود، هم کارفرما از انجام پروژه خود اطمینان دارد و هم فریلنسر از واریزی مبلغ توسط کارفرما.
مراحل ثبت نام و عضویت در سایت فریلنس پارس
۱-در سایت به عنوان فریلنسر ثبت نام کنید و ایمیل و شماره موبایل خود را تایید کنید.
۲- سپس پروفایل خود را کامل کنید و مهارتها، سابقه تحصیلی، شغلی و… را بنویسید.
۳- اگر نمونه کارهای مناسبی دارید، در سایت آپلود کنید.
۴- وارد قسمت پروژه های سایت شده، پروژه های مد نظر و مرتبط با مهارت ها و توانایی های خود را پیدا کنید و آنهایی که از نظر زمانی و هزینه، مایل به انجام آنها هستید را ثبت پیشنهاد زده و مبلغ پیشنهادی، زمان و توضیحات لازم را برای کارفرما بنویسید.
شغل یابی در حرفه برنامه نویسی هم بسیار مشابه سایر حرفههاست. شما باید یک رزومه ایجاد کنید، منابع حرفهای خودتان را جمع آوری کنید، و یک یا چند نمونه کار را در دسترس عموم قرار دهید. با ثبت پروفایل در سایتهای دورکاری و کاریابی مثل کارلنسر هم با موقعیتهای کاری جدید آشنا میشوید. شرکت در کنفرانسها و رویدادهای برنامه نویسی هم به شما در توسعه ارتباطات و شناخت بهتر این صنعت کمک میکند.
بعلاوه باید مهارت های مصاحبه و توسعه فردی را تمرین کنید تا از عهده مصاحبه، کار تیمی و تعامل با کارفرما و مشتریان مختلف، برآیید.
بازار این حرفه داغ است، اما به یاد داشته باشید که پیدا کردن شغل برنامه نویسی مناسب به موقعیت مکانی و نیازهای فعلی شما وابسته است و شاید چند ماه طول بکشد. در ادامه به چند باور نادرست در مورد تبدیل شدن به یک برنامه نویس موفق اشاره خواهیم کرد.
پنج باور نادرست در مورد تبدیل شدن به یک برنامه نویس موفق
باور نادرست اول: به دانش عالی در زمینه ریاضیات نیاز دارید. درست نیست. کسانی که مهارتهای ریاضی متوسطی دارند هم به عنوان یک برنامه نویس موفق فعالیت کردهاند.
باور نادرست دوم: برنامه نویسی، مخصوص نوابغ است. باز هم دروغ است. شما میتوانید با انجام مطالعه و تمرین لازم، در برنامه نویسی هم مثل سایر مهارتها، خبره شوید. برنامه نویسی یک استعداد ذاتی نیست، بلکه آموختنی است.
باور نادرست سوم: زنان، برنامه نویسان خوبی نمیشوند. این هم یک شایعه است. برخی از مدیران ارشد این صنعت که تیمهای بزرگ برنامه نویسی را هدایت میکنند، زن هستند. زنان میتوانند به خوبی مردان و حتی بهتر از آنها، برنامه نویسی کنند.
باور نادرست چهارم: برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس موفق نیاز به مدرک تحصیلی دارید. ضرورتی ندارد. منابع و دوره های متعددی در فضای وب وجود دارد که یادگیری برنامه نویسی را برای همه ساده میکند. طراحان این منابع و دورهها در حوزه برنامه نویسی خبره هستند.
باور نادرست پنجم: برنامه نویسی خسته کننده است. اصلاً این طور نیست. وقتی نتیجه کارتان برای زندگی افراد مفید واقع میشود، انگیزه بیشتری برای یادگیری و برنامه ریزی در این زمینه پیدا خواهید کرد.
در نهایت…
برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس موفق اول از همه علاقمندی به این حرفه را مدنظر قرار دهید. بعد باید صنعت، زبان برنامه نویسی و مهارتهای مورد نیاز برای اشتغال در حوزه برنامه نویسی را بررسی کنید. زمان و روش یادگیری این مهارت هم اهمیت زیادی دارد. شما چه نظری در مورد یادگیری و موفقیت در این حرفه دارید؟