چگونه یک برنامه نویس حرفه‌ای شویم؟ این سؤالی است که برای بسیاری از افرادی که خواهان انتخاب مسیر شغلی هستند پیش می‌آید. برنامه‌نویسی در عصر حاضر به عنوان یکی از مهارت‌های پردرآمد به حساب می‌آید. نه تنها درآمد بالا، بلکه تفکر منطقی و درک بهتر جهان مدرن از مزایای این مهارت است. از طرفی، در هر زمانی می‌توان انواع پروژه برنامه نویسی را یافت. به عبارتی، تا زمانی که با کامپیوترها، گوشی‌های هوشمند و دستگاه‌های الکترونیکی سر و کار داریم، برنامه‌نویسی جزئی جدا نشدنی از زندگی ما خواهد بود. به همین علت، بسیاری از افراد به فکر شروع یادگیری برنامه نویسی و انجام آن به عنوان حرفه‌ی اصلی خود هستند. اما ببینیم چگونه می‌توانیم پا در این حوزه‌ی عظیم گذاشته و سری بین سرها درآوریم!
چگونه برنامه نویس حرفه ای شویم؟ مروری بر چند نکته
پیش از هر چیز باید بگوییم که وارد شدن به این رشته و رشد در آن، مستلزم تلاش و زحمت بسیار است. برنامه نویسی اصلاً کار آسانی نیست. شاید در درجات ابتدایی این کار باشید و بخواهید بدانید که از کجا شروع کنید و چگونه برنامه نویس حرفه ای شوید؟ طراحان و برنامه‌نویسان حرفه‌ای، وقت، توجه و دقت زیادی برای ساخت اکوسیستم‌های مبتنی بر سیستم‌های هوشمند صرف می‌کنند.
در واقع رشد اینترنت در سال‌های گذشته نیز نتیجه‌ی همین امر بوده است. اتفاقی که این روزها شاهد آن هستیم، موضوعی شگفت‌انگیز است. در ادامه با ارائه‌ی یک راهنمایی کلی و مرور چند نکته‌ی مهم می‌توانیم چراغ راهی برای قدم برداشتن در این حوزه باشیم.
برنامه نویسی چیست؟ برنامه نویس کیست؟
پیش از هر چیز باید درک کاملی از این داشته باشیم که برنامه نویسی چیست و برنامه نویس به چه کسی گفته می‌شود؟ برنامه نویسی به ساده‌ترین شکل ممکن، راهی برای حرف زدن با کامپیوتر برای انجام دادن کاری مشخص است. این اتفاق به واسطه‌ی زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف انجام می‌شود. برنامه نویس نیز به کسی گفته می‌شود که کدهای خاص را به یک کامپیوتر یا هر دستگاه هوشمند دیگر می‌دهد و از آن می‌خواهد که کاری خاص را انجام دهد. به عبارت بهتر، برنامه نویس کسی است که زبان حرف زدن با کامپیوتر را می‌داند و قادر به استفاده از آن است.
با این حال، برنامه نویسی در دوران امروز تعاریف گسترده‌ای دارد. برخی‌ها در حال تحقیق، توسعه و فعالیت روی زبان‌های برنامه‌نویسی مبتنی بر وب هستند. برخی دیگر نیز اپلیکیشن‌های مرتبط با موبایل را می‌سازند. طراحان گرافیک نیز گاهی لازم است آشنا به برخی زبان‌های برنامه‌نویسی باشند.
به‌کارگیری سخت‌افزارها نیز مستلزم آشنایی با این حوزه است. جالب است بدانید که حتی چراغ‌های راهنمایی نیز با استفاده از کدهای برنامه‌نویسی به کار می‌افتند. پس می‌توان این‌طور تصور کرد که هر جایی که دستگاه الکترونیکی هوشمندی می‌بینیم، در پشت آن با کدهای برنامه‌نویسی شده روبرو خواهیم بود.
مهارت هایی که قبل از شروع برنامه نویسی باید بلد باشید
اگر بدانید فریلنسر چیست و با برنامه‌نویسان فریلنسر ارتباط داشته باشید، حتما می‌دانید که برنامه‌نویسان در جامعهی آزادکاران بیشترین سطح درآمد را دارند. اما چگونه می‌توان به درامد زایی رسید؟ سؤال این است که چگونه برنامه نویس حرفه ای شویم؟ پیش از رسیدن به پاسخ آن لازم است بدانید که برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس ماهر به چه مهارت‌هایی نیاز دارید. برخی از مهارت‌های ضروری برای یادگیری برنامه نویسی و پیشرفت در آن شامل موارد زیر است:
- مهارت درک مسئله و ارائه‌ی راه حل
- قابلیت هماهنگی و یافتن الگوها
- مدیریت زمان
- تفکر انتقادی
- تجزیه و تحلیل سیستم‌ها
- توانایی مذاکره
- انتخاب تجهیزات
- خواندن متون و درک مطلب
- استراتژی‌های یادگیری
- ریاضیات
- تحلیل عملیات
- تجزیه و تحلیل کیفیت
- شنیدن پویا
- خطایابی
- قضاوت و تصمیم‌گیری
- طراحی تکنولوژی
- تمرکز بالا
- بررسی مداوم فناوری‌های جدید
البته لازم نیست همه‌ی این مهارت‌ها را داشته باشید تا بتوانید به یک برنامه نویس ماهر تبدیل شوید. ممکن است هیچ یک از آن‌ها را در حال حاضر نداشته باشید و بتوانید در مرور زمان آن‌ها را تقویت کنید.
با این حال، تفکر منطقی، ریاضیات، پیگیر بودن، آنولوژی و الگویابی از مهارت‌هایی هستند که این مسیر را برای شما آسان‌تر می‌کنند. پس اگر فکر می‌کنید چنین مهارت‌هایی را دارید، وقت آن است که هدف خود از برنامه‌نویس شدن را بدانید.
گام های اولیه برای برنامه نویس شدن
تا اینجا گفتیم که چرا برنامه نویسی، شغلی پرطرفدار است و برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس باید چه مهارت‌هایی داشته باشید. اکنون به این می‌رسیم که برای حرفه‌ای شدن در برنامه نویسی باید چه مراحلی را طی کنید.
هدف خود را مشخص کنید
باید بدانید که چرا می‌خواهید برنامه نویسی را یاد بگیرید؟ ممکن است بخواهید آن را به عنوان یک شغل تمام وقت و حرفه‌ای دنبال کنید. شاید هم فقط به دنبال رسیدن به درک بهتری از جهان پیرامون خود هستید. به هر حال یک برنامه نویس حرفه‌ای ممکن است تمام زندگی خود را وقف آن کند. چرا که شما برای حرفه‌ای شدن در این مهارت باید زمان زیادی را صرف کنید.
اگر هنگام شروع کار خود بدانید چرا می‌خواهید برنامه نویسی را یاد بگیرید، این مسیر برای شما لذت‌بخش‌تر خواهد شد. کسب درآمد، ایده پردازی، مدیریت کسب و کارهای آنلاین، تقویت تفکر منطقی و پاسخ بسیاری دیگر از چرایی‌ها، دلایلی برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس حرفه‌ای خواهند بود.
یک پلتفرم برای برنامه نویسی انتخاب کنید
پس از اینکه دلایل خود را مشخص کردید، نوبت به آن است که یک پلتفرم برای یادگیری برنامه نویسی انتخاب کنید. می‌دانیم که برنامه نویسی روی دستگاه‌های مختلفی انجام می‌شود. شما ممکن است برنامه نویسی وب را انتخاب کنید یا به سمت گوشی‌های هوشمند روانه شوید. انتخاب هر چه که باشد به عهده شماست. آیا می‌خواهید برنامه نویسی Back-end یاد بگیرید یا در زمینه Front-end و طراحی UI فعالیت کنید؟
شاید هم بخواهید وارد حوزه‌ی هوش مصنوعی شوید و دستی در فناوری‌های نوظهور داشته باشید. پاسخ به این سؤالات باعث روشن‌تر شدن مسیر فعالیت و پیشروی شما می‌شود. بنابراین با خودتان صادق باشید و مسیر را روشن کنید. چرا که دنیای برنامه‌نویسی بسیار گسترده‌تر از آن است که بتوانید تصورش را کنید. اما در کل پلتفرم‌های اصلی شامل موارد زیر هستند:
- برنامه نویسی تحت موبایل (اندروید و iOS)
- برنامه نویسی تحت وب (بک اند و فرانت اند)
- برنامه نویسی دسکتاپ (نرم‌افزارهای کاربردی تحت ویندوز)
شروع به یادگیری یک یا چند زبان برنامه نویسی کنید
پس از انتخاب حوزه‌ی فعالیت خود، نوبت آن است که زبان‌های برنامه‌نویسی مرتبط با آن را یاد بگیرید. همیشه بهتر است در ابتدا از یک زبان برنامه‌نویسی جامع‌تر و پایه شروع کنید. چرا که هر زبان، دامنه‌ای نامحدود دارد و جا برای فراگیری آن همیشه باز است.
اما این را هم باید بدانید که اتکا به تنها یک زبان، شما را محدود خواهد کرد. بنابراین لازم است پس از تسلط نسبی به یکی از زبان‌ها، زبان دیگری را نیز یاد بگیرید. برخی از بهترین زبان های برنامه نویسی برای شروع کار، شامل موارد زیر هستند:
- پایتون (Python)
- پی اچ پی (PHP)
- CSS / HTML
- جاوا اسکریپت (Java Script)
- جاوا (Java)
- سوئیفت (Swift)
- سالیدیتی (Solidity)
- روبی (Ruby)
- سی (C)
- سی پلاس پلاس (C++)
- سی شارپ (C#)
زبان‌های برنامه‌نویسی تنوع بسیار زیادی دارند و آنچه در بالا فهرست کردیم، شناخته‌شده‌ترین آن‌ها هستند. بهتر است پیش از شروع به یادگیری، از فرد متخصص در این زمینه کمک بخواهید. مشخص کردن زمینه‌ی فعالیت منجر به بیشتر شدن آگاهی شما برای انتخاب زبان برنامه نویسی مورد نظر خواهد شد.
منابع یادگیری را پیدا کنید
راه‌های زیادی برای یاد گرفتن برنامه نویسی وجود دارند. شما می‌توانید از طریق مطالعه‌ی کتاب‌های برنامه‌نویسی، شرکت در دوره‌های حضوری یا آنلاین، جست و جو در اینترنت، مراجعه به سایت‌های مرجع، تماشای ویدئو در یوتیوب یا با کمک گرفتن از یک برنامه نویس ماهر اقدام به یادگیری کنید. باید خودتان بدانید که کدام روش برای شما مناسب‌تر است. ممکن است یک نفر با شرکت در دوره‌های حضوری، بازخورد بیشتری دریافت کند و فرد دیگری از طریق کتاب‌های مختلف بتواند زبان موردنظر را بهتر یاد بگیرد. بهترین روش همواره این است که ذهن کنجکاوی داشته باشید و خود را محدود به یک روش نکنید. همواره سعی کنید یادگیری را از روش‌های مختلف انجام دهید. اما منابعی معتبر و درست را برای این منظور انتخاب کنید.
تمرین، تمرین و تمرین!
تماشای ویدئو، شرکت در دوره‌ها، مطالعه کتاب یا راهنمایی خواستن از یک برنامه نویس ماهر، تنها قدم اول است. مهارت شما فقط با تمرین کردن و تکرار آن به وجود خواهد آمد. تا می‌توانید با انجام پروژه‌های مختلف، تمرینات بیشتری انجام دهید تا سطح مهارت خود را بالا ببرید. هرچه تجربه‌ی بیشتری در انجام عملی پروژه‌ها داشته باشید، توانایی بیشتری در درک برنامه‌نویسی خواهید داشت.
چرا که جز با آزمون و خطا کردن نمی‌توانید ایرادات کار خود را پیدا کنید. اگر پروژه‌ای در ذهنتان ندارید بهتر است به دنبال فهرستی از پروژه‌های تعریف شده باشید و آن‌ها را انجام دهید. گاهی اوقات شاید لازم باشد از روی پروژه‌های انجام شده و منبع باز، رونویسی کنید!
با چالش‌ها روبرو شوید و به حل مسئله و تحقیق بپردازید
برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس حرفه‌ای لازم است تلاش زیادی کنید. ممکن است وسط راه خسته و ناامید شوید. اما باید بدانید که این بخشی مهم از مسیر شغلی شماست. پیشنهاد ما این است که همواره انگیزه‌ها و اهداف خود را مرور کنید تا بتوانید نیروی بیشتری برای تمرین کردن بیابید. حل مسائل پیش رو مستلزم تحقیق و جستجو کردن است.
خوشبختانه این روزها منابع زیادی وجود دارند که می‌توانند پاسخ سؤالات شما را سریعاً بدهند. همچنین باید روی رشد فردی خودتان نیز حسابی کار کنید. مثل یک برنامه‌نویس فکر و زندگی کنید. تفکر منطقی داشته باشید، صبوری پیشه کنید، متمرکز باشید و همواره به دنبال یافتن راهی برای حل مسائل بروید.
رزومه‌ی خودتان را بسازید
یادگیری یک زبان برنامه نویسی بخشی از روند تبدیل شدن به برنامه نویس است. بخش مهم‌تر آن، این است که با آنچه یاد گرفته‌اید شروع به ساختن یک نرم‌افزار کنید. روزهای خود را در رویای گرفتن یک پروژه‌ی خوب هدر ندهید. بهتر است کارتان را با یک ایده‌ی ساده شروع کنید. این ایده ممکن است طراحی یک وب‌سایت شخصی، ایجاد برنامه‌ای برای حل یک مشکل عادی روزمره یا ساخت دستورالعملی برای یک دستگاه باشد.
مهم نیست از کجا رزومه‌ی خود را می‌سازید. مهم این است که ذهنی خلاق داشته باشید و ایده‌های خود را با جدیت دنبال کنید. اهمیتی ندارد اگر شکست بخورید، اگر در این مسیر ثابت قدم باشید، به زودی با مجموعه‌ای نمونه کارها و دستاوردهای مختلف همراه خواهید بود. برای انجام پروژه‌های برنامه نویسی، می‌توانید به عنوان فریلنسر ثبت نام کنید و برای پروژه‌های مختلف، پیشنهاد خود را ارسال کنید.
به روز باشید و همواره یاد بگیرید
یک برنامه نویس ماهر همواره در حال یادگیری است و پا به پای تکنولوژی پیش می‌رود. مهارتی که تا چند ماه پیش پول‌‌ساز بود، ممکن است دیگر به کارتان نیاید. به همین دلیل لازم است خودتان را به روز نگه دارید. از فناوری‌های جدید باخبر باشید و یادگیری دیگر زبان‌ها را از یاد نبرید. بهترین کار این است که هر روز برای خودتان یک چالش جدید ایجاد کنید. این را تبدیل به یک عادت کرده و روش‌های مختلف را به کار بگیرید.